Kennis

Voedselveiligheidsplan opstellen

Voedselveiligheidsplan opstellen

Als je met levensmiddelen werkt, moet je voldoen aan de wettelijke eisen voor voedselveilig werken. Dit doe je met een voedselveiligheidsplan. Maar waar moet je voedselveiligheidsplan aan voldoen en welke keuzes heb je bij het samenstellen van je plan?

Een veilig voedingsmiddel door een voedselveiligheidsplan

Om de kans te verlagen dat consumenten ziek worden of ongemak ondervinden na het eten of drinken van levensmiddelen, moeten levensmiddelenbedrijven (en diervoederbedrijven) voldoen aan de voedselveiligheidseisen die vastgelegd zijn in wet- en regelgeving. Hierin wordt onder andere aangegeven dat bedrijven verplicht zijn om te beschikken over een voedselveiligheidsplan dat gebaseerd is op de HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points) systematiek.

Hygiënecode en autocontrolegids

Voor diverse sectoren zijn in Nederland goedgekeurde hygiënecodes en in België autocontrolegidsen beschikbaar. In Nederland is het voldoende om te werken volgens de hygiënecode die van toepassing is op de sector van je bedrijf. In België is het van belang de autocontrolegids te gebruiken om je eigen voedselveiligheidsplan op te stellen. De gids omvat de minimale eisen waaraan moet worden voldaan. Enkel zeer kleine bedrijven hebben in België toestemming om de gids te gebruiken als hun eigen voedselveiligheidsplan ( modaliteiten hiervoor zijn vastgelegd in de betrokken gidsen).

Ga altijd goed na of je bedrijf en de activiteiten binnen de scope van de hygiënecode of de gids vallen. Of je nu met een eigen voedselveiligheidsplan of een hygiënecode werkt, je moet altijd voldoen aan de 7 basisprincipes van HACCP. Het doel van HACCP is om mogelijke gevaren die een negatief effect kunnen hebben op de veiligheid van voedingsmiddelen te identificeren, analyseren en evalueren.

De 7 basisprincipes van HACCP

In de Codex Alimentarius van de World Health Organisation zijn de 7 basisprincipes van HACCP beschreven:

  1. Inventariseer alle potentiële gevaren en wijs de reële gevaren aan.
  2. Ga na welke maatregelen nodig zijn om het gevaar te beheersen en stel de kritische beheerspunten (CCP’s) vast. Dit zijn punten in het proces waar het risico kan worden voorkomen, geëlimineerd of tot een aanvaardbaar niveau kan worden teruggebracht.
  3. Geef per CCP de kritische grenzen aan.
  4. Stel vast hoe de CCP’s bewaakt worden.
  5. Leg de te ondernemen acties bij afwijkingen vast per CCP.
  6. Pas verificatie toe. Verificatie is een periodieke controle om na te gaan of de HACCP-aanpak effectief is, of om na te gaan of de beheersing van een CCP effectief is.
  7. Houd documentatie en registraties bij.

Hygiënecode of gids beschikbaar?

Door te voldoen aan de 7 basisprincipes van HACCP (door het volgen van een eigen voedselveiligheidsplan of door te werken volgens een goedgekeurde hygiënecode of autocontrolegids) kan je de kans verlagen dat consumenten ziek worden of ongemak ondervinden na het eten of drinken van een product dat van jouw bedrijf afkomstig is. Maar hoe weet je nu of er voor jouw bedrijf een hygiënecode of gids beschikbaar is?

Nederland

Bekijk een actueel overzicht van goedgekeurde hygiënecodes op de website van de NVWA. Zie onderstaand enkele voorbeelden van hygiënecodes:

  • Hygiënecode CBL (voor fooddetailhandel en groothandel)
  • Hygiënecode voor de horeca
  • Hygiënecode voor werken in het slagersbedrijf

Let op dat je bedrijf en bedrijfsactiviteiten binnen de scope van de hygiënecode moeten vallen. Laat je bij twijfel altijd informeren door een expert.

België

Bekijk het overzicht van specifieke tools voor de autocontrole per activiteitensector op de website van FAVV. Voor de sector B2C kan je de beschikbare gidsen downloaden op de website van FAVV; andere gidsen moeten aangekocht worden via de sectororganisaties. Enkele voorbeelden van sectoren waarvoor een autocontrolegids beschikbaar is:

  • Pluimveeslachthuizen en -uitsnijderijen
  • Voedingssupplementen
  • Rauwe melk
  • Consumptie-ijsindustrie
  • Zuivelindustrie
  • Groothandel

Er zijn ook een aantal generieke delen beschikbaar van toepassing op diverse sectoren. Let er op ook deze na te kijken en waar nodig te implementeren o.a.:

  • Materialen die met levensmiddelen in contact komen
  • Gebruik van technische hulpstoffen
  • Beheersing van omgevingspathogenen

Geen hygiënecode of gids voor jouw bedrijf?

Als voor de sector waarin jouw bedrijf opereert geen hygiënecode of autocontrolegids beschikbaar is, dan is het noodzakelijk zelf een voedselveiligheidsplan op te stellen. In Nederland controleert de NVWA of levensmiddelen- en diervoederbedrijven voldoen aan de wet- en regelgeving. In België gebeurt dit door de FAVV. Hierbij wordt ook gecontroleerd of jouw voedselveiligheidsplan aan de eisen voldoet.

Certificering van je voedselveiligheidsplan

Afnemers, zoals supermarkten, vereisen vaak dat je naast de wetgeving aan aanvullende eisen voldoet. Daarom zijn veel bedrijven gecertificeerd voor de BRCGS, IFS of FSSC 22000 norm. In deze norm worden niet alleen eisen gesteld voor voedselveilig werken, maar ook voor andere belangrijke aspecten, zoals betrokkenheid van het management, opleiding van medewerkers, voedselfraude, Food Safety Culture en food defense. Om een certificaat te behalen moeten je voedselveiligheidsplan en de implementatie hiervan voldoen aan de eisen uit de betreffende norm.

Hulp nodig bij je voedselveiligheidsplan?

We helpen je graag bij het opstellen en implementeren van een voedselveiligheidsplan op maat. Zonder zorgen de audit door. Neem contact met ons op.

Voedselveiligheidsplan opstellen in het kort

  • Onze QA adviseurs weten precies aan welke eisen je moet voldoen
  • We stellen een compleet voedselveiligheidsplan voor je op
  • We begeleiden je tijdens inspecties en audits
Auteur: Marlous van Drunen
Marketing & Communicatie
Betrouwbare productmonitoring met het kwaliteitsprogramma 

Betrouwbare productmonitoring met het kwaliteitsprogramma 

De investering meer dan waard

De investering meer dan waard

Een duurzame basis

Een duurzame basis

HACCP cursus voor ieder niveau

HACCP cursus voor ieder niveau