Wat is een recall en hoe ga je er professioneel mee om?
Levensmiddelenproducenten zijn verantwoordelijk voor de producten die ze op de markt brengen. Breng je een levensmiddel op de markt dat niet veilig is (bijvoorbeeld een product met een verkeerd etiket of een te hoog gehalte aan niet toegestane stoffen), dan moet je maatregelen treffen. Dit kan een product recall ofwel terughaalactie zijn. Wat is de betekenis van een recall en hoe ga je hier professioneel mee om?
Een recall is een terughaalactie van je product. Als je product mogelijk onveilig is, moet je het terughalen uit de markt om te voorkomen dat consumenten hier ziek van worden of ongemak van krijgen. De producten moeten bijvoorbeeld uit de supermarkten terug worden gehaald. Als de producten al door de consument gekocht kunnen zijn, moet de consument geïnformeerd worden over het mogelijk onveilige product. Dit gebeurt door meldingen in de media en via de winkels. Een recall leidt hiermee niet alleen tot hoge kosten, maar het imago van je product en bedrijf lopen mogelijke schade op. Het vertrouwen van je afnemers en de consument kan geschaad zijn. Voor recalls geldt dus altijd: voorkomen is beter dan genezen.
In artikel 19 van de Algemene Levensmiddelen Verordening (ALV) zijn de verantwoordelijkheden van levensmiddelenproducenten voor het in de markt brengen van veilige levensmiddelen vastgelegd. Hier staat onder andere omschreven dat een exploitant van een levensmiddelenbedrijf procedures moet starten om een levensmiddel dat niet aan de voedselveiligheidsvoorschriften voldoet, uit de handel te nemen. Dit kan gaan om een ingevoerd, geproduceerd, verwerkt, vervaardigd of gedistribueerd product. Als het product de consument al bereikt heeft, moet je (als dit nodig is) het al aan de consument geleverde product terugroepen.
In de praktijk lopen het uit de handel nemen en terugroepen (recall) van producten in elkaar over. Iedere partij die je bij de consument moet terugroepen, moet je ook uit de handel nemen. Omgekeerd is dit niet altijd het geval. Het uit de handel nemen gebeurt vaak al voordat het product aan consumenten is verkocht. Het verschil zit vooral in de maatregelen die moeten worden genomen om de consument te informeren over een gebrek. Bij een terugroepactie moeten consumenten het betreffende product terugbrengen of vernietigen. De Algemene Levensmiddelen Verordening maakt onderscheid tussen de maatregelen die de producent moet nemen en die distributeurs en retailers moeten nemen die geen invloed hebben op verpakking, etikettering, veiligheid en integriteit van het levensmiddel. Distributeurs en retailers moeten onder andere relevante informatie doorgeven om een levensmiddel te traceren.
In Nederland moeten ondernemers die mogelijk onveilige levensmiddelen in de handel brengen of in opslag hebben, dat melden aan de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit). In andere landen van de EU gelden soortgelijke regels. Als onterecht geen melding wordt gemaakt, beschouwt de NVWA dit als een overtreding. Na de melding bekijkt de NVWA samen met het bedrijf hoe groot het risico is en welke acties je moet ondernemen. Melden kan via de website van de NVWA. Het kan ook zijn dat een product recall verplicht wordt gesteld door de NVWA. Als niet direct gehoor wordt gegeven aan een recall die de NVWA heeft opgelegd, kan dit leiden tot hoge boetes.
De NVWA verduidelijkt wat een onveilig levensmiddel is. Een levensmiddel is een stof of product, verwerkt of onverwerkt, waarvan verwacht mag worden dat deze door mensen zal worden geconsumeerd. Een levensmiddel is onveilig als het bijvoorbeeld:
Het bedrijf is in eerste instantie zelf verantwoordelijk om vast te stellen of een afwijking schadelijk of ongeschikt is voor de consument. Als de veiligheidsgrens niet duidelijk is, moet je samen met de NVWA een risicobeoordeling uitvoeren en beslissen of maatregelen noodzakelijk zijn.
Als het helaas niet anders is en je over moet gaan tot een terughaalactie, moet de producent verschillende acties opvolgen:
Een recallteam met verschillende deskundigen voert de recall uit. Het is van belang dat de recall snel en nauwkeurig wordt uitgevoerd vanwege de voedselveiligheidsrisico’s. Maar ook om de schade zo klein mogelijk te houden. Een recall kan namelijk hoge kosten met zich meebrengen en imagoschade veroorzaken. Voor de reputatie van jouw merk is het dan ook van belang dat een recall professioneel wordt uitgevoerd. De traceerbaarheid is hier een belangrijk onderdeel bij. Hoe nauwkeuriger je kan bepalen welke batch grondstoffen in welk product is verwerkt, hoe gerichter je een recall kan uitvoeren. Het verspillen van ‘goede’ producten kun je hiermee voorkomen, net zoals dat je financiële risico’s beperkt.
Het is voor een levensmiddelenproducent van groot belang dat je je verantwoordelijkheden kent. Zowel een recallprocedure, als andere procedures met betrekking tot traceerbaarheid moeten goed op orde zijn. Hierdoor kun je meteen de juiste maatregelen treffen indien er redenen zijn dat een product niet aan de voedselveiligheidsvoorschriften voldoet of schadelijk kan zijn voor de menselijke gezondheid.
Heb jij hulp nodig bij een recall of het opstellen de juiste procedures? Of wil je voorkomen dat je een recall moet uitvoeren? Neem dan contact met ons op.
