Vermelding land van oorsprong en plaats van herkomst
De begrippen land van oorsprong en plaats van herkomst worden op etiketten soms redelijk willekeurig gebruikt. Het lijkt niet altijd duidelijk te zijn wat het verschil is tussen het land van oorsprong en de plaats van herkomst. Het is bovendien niet altijd verplicht om dit te vermelden. Wat is het verschil tussen beide begrippen en wanneer moet je de begrippen wel en wanneer niet vermelden?
In artikel 2 lid 2 onder g van Verordening (EU) nr. 1169/2011 wordt verwezen naar artikel 23 t/m 26 van Verordening (EEG) nr. 2913/92. Deze verordening is echter niet meer van kracht en is vervangen door Verordening (EU) nr. 952/2013. Hierin staat in artikel 60 het volgende over het land of gebied van oorsprong: het land of gebied waar goederen geheel zijn verkregen. Wanneer meer dan één land of gebied is betrokken bij de vervaardiging van goederen, dan is het land of gebied van oorsprong het land of gebied waar, in een daartoe ingerichte onderneming, de laatste ingrijpende, economisch verantwoorde verwerking of bewerking heeft plaatsgevonden die hetzij tot de fabricage van een nieuw product heeft geleid, hetzij een belangrijk fabricagestadium vertegenwoordigt.
In artikel 2 lid 2 onder g van Verordening (EU) nr. 1169/2011 staat over de plaats van herkomst: De plaats waarvan een levensmiddel volgens de aanduiding afkomstig is en die niet het ‘land van oorsprong’ is. Aanduiding’ is hierbij een bredere term dan alleen de benaming. Het kan ook een afbeelding zijn, bijvoorbeeld van een vlag of nationaal symbool.
Om het verschil tussen deze definities verder uit te leggen gebruiken we een voorbeeld over gekookte Thaise rijst. De rijst komt ongekookt uit Thailand en wordt vervolgens verscheept naar Nederland. In Nederland wordt de rijst gekookt en verpakt, zodat deze alleen nog hoeft te worden opgewarmd door de consument. Dit betekent dat in Nederland de laatste belangrijke bewerking van het product heeft plaatsgevonden. Het land van oorsprong wordt hierdoor Nederland. In dit voorbeeld wordt ervoor gekozen om op het etiket van het eindproduct de volgende aanduiding te zetten: Thaise rijst 1 minuut. In dit geval wijkt het land van oorsprong (Nederland) af van de plaats van herkomst waar het artikel volgens de aanduiding afkomstig is (Thailand). Om misleiding te voorkomen moet op het etiket het volgende vermeld worden: Thaise rijst 1 minuut. Geproduceerd in Nederland. Gekookt in Nederland zou ook een optie zijn.
Artikel 26 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 geeft aan dat in de volgende gevallen het land van oorsprong of de plaats van herkomst verplicht op het etiket vermeld moet worden:
Verder is er voor een aantal specifieke producten eisen opgenomen in Europese regelingen met betrekking tot herkomstvermelding:
Vermeldingen van ‘soort’, ‘type’, ‘stijl’, ‘recept’, ‘geïnspireerd door’, ‘à la’ met daarachter en geografische vermelding worden niet beschouwd als een vermelding van oorsprong. Ze verwijzen naar een recept of specifieke kenmerken van het levensmiddel of productieproces ervan. Echter, de informatie mag niet misleidend zijn, zoals beschreven in artikel 7 van Verordening (EU) nr. 1169/2011.
De naam, handelsnaam of het adres van de exploitant van het levensmiddelenbedrijf die op het etiket staan vormen ook geen aanwijzing van het land van oorsprong en de plaats van herkomst. Hierbij is herkomstetikettering dus niet verplicht. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld geregistreerde merknamen en wettelijke benamingen die een geografische vermelding bevatten, verwijzingen bedoeld om de juiste taal te vinden op een meertalig etiket en vermeldingen zoals ‘verpakt in’ of ‘geproduceerd door X voor Y’.
In oktober 2018 is Uitvoeringsverordening (EU) nr. 2018/775 gepubliceerd met nieuwe regels omtrent de vermelding van het land van oorsprong of de plaats van herkomst van het primaire ingrediënt van een levensmiddel. Het primaire ingrediënt is het ingrediënt dat meer dan 50% van het levensmiddel uitmaakt óf dat gewoonlijk met de benaming van het levensmiddel wordt geassocieerd en waarvoor in de meeste gevallen een kwantitatieve aanduiding vereist is.
Deze uitvoeringsverordening beschrijft wat er op het etiket vermeld moet worden als het primaire ingrediënt een ander land van oorsprong of plaats van herkomst heeft dan het vermelde land van oorsprong of plaats van herkomst van het levensmiddel. Hier zijn twee opties voor:
Kom je er niet helemaal uit met de oorsprongs- en herkomstvermelding? Wij denken graag met je mee. Neem contact op met ons.
