Van peren tot broccoli: hoe etiketteer je (on)bewerkt AGF?
Van peren tot broccoli: hoe etiketteer je (on)bewerkt AGF?
Om ervoor te zorgen dat levensmiddelen duidelijk en correct geëtiketteerd worden bestaat er wetgeving. De belangrijkste wetgeving is de Europese Verordening (EU) nr. 1169/2011 voor voedselinformatie aan consumenten met algemene regels voor de etikettering van levensmiddelen, waaronder ook verse, onbewerkte groenten en fruit. Hoe ziet deze regelgeving eruit?
In de Europese Verordening (EU) nr. 1169/2011 geldt een aantal uitzonderingen wat betreft de etikettering van verse, onbewerkte groenten en fruit. Zo hoeft er geen lijst van ingrediënten te worden aangebracht, is de vermelding van de datum van minimale houdbaarheid niet verplicht en mag de voedingswaardevermelding worden weggelaten.
Verplichte vermeldingen van (on)bewerkte AGF-producten
Dan blijven er nog een aantal verplichte vermeldingen over vanuit verordening (EU) nr. 1169/2011 zoals de naam en adres van de exploitant, benaming/aanduiding, de netto hoeveelheid en vermelding van de productiepartijcode. Andere wettelijke eisen zijn vastgelegd in handelsnormen welke gelden voor alle verse groenten en fruit die worden geïmporteerd in de EU, verhandeld worden in de EU of worden geëxporteerd naar een land buiten de EU (een zogenaamd derde land). Deze handelsnormen zijn vastgelegd in de Gedelegeerde Verordening (EU) nr. 2429/ 2023 en Uitvoeringsverordening (EU) nr. 2430/2023 (voorheen EU-verordening 543/2011 en EU-verordening 1333/2011). In deze handelsnormen vinden we de aanduidingen terug, ofwel de informatie welke op de verpakking moet worden vermeld.
Er geldt een aantal algemene voorschriften voor verse groenten en fruit. Zo moeten op iedere verpakkingseenheid, op één kant, duidelijk leesbaar en onuitwisbaar en van buitenaf zichtbaar, de volgende gegevens staan:
Identificatie verpakker en/of afzender;
Naam en adres of door een officiële dienst toegekend of erkend conventioneel merkteken;
De oorsprong van het product.
Aanduidingen moeten juist zijn, mogen geen aanleiding geven tot misvatting en worden vermeld in één van de 24 officiële EU-talen.
Specifieke handelsnorm
Naast deze algemene eisen geldt er voor 11 producten een specifieke handelsnorm, met enkele aanvullende vereisten. Deze 11 producten zijn:
Aardbeien;
Appelen;
Citrusvruchten;
Kiwi;
Paprika;
Peren;
Perziken en nectarines;
Sla & (krul)andijvie;
Tafeldruiven;
Tomaten;
Groene bananen.
Deze producten zijn aangifteplichtig voor kwaliteit bij import en export. Hiervoor geldt bijvoorbeeld dat de klasse, variëteit, sortering of aantal stuks verplicht vermeld moet worden op de verpakking. Dit zijn vermeldingen die voor producten zonder specifieke handelsnorm wel vrijwillig zijn.
Tip: Volg de workshop Etiketteren voor onbewerkte AGF en leer hoe je etiketten moet opstellen en controleren en begrijp de wettelijke eisen voor deze etiketten.
Soort verpakking speelt ook een rol
De aanduidingsvoorschriften zijn dus afhankelijk van het soort product (algemeen of specifiek), maar ook het soort verpakking is bepalend voor welke elementen er vermeld moeten worden en op welke manier. Zo wordt er onderscheid gemaakt tussen omverpakkingen (bijvoorbeeld een doos met losse appels), open verkoopverpakkingen (bijvoorbeeld een open doosje frambozen), voorverpakkingen (bijvoorbeeld een flowpack paprika’s) en stuksverpakkingen (bijvoorbeeld kropsla in folie).
De open verkoopverpakking, voorverpakking en stuksverpakking zijn consumentverpakkingen. We treffen deze aan in de supermarkt. Deze verpakkingen moeten dan ook volledig, juist en afzonderlijk worden aangeduid. Voor open verkoopverpakkingen en stuksverpakkingen geldt geen aanduidingsverplichting wanneer deze al correct en volledig op de omverpakking aanwezig is en andersom.
Er bestaat nog een categorie, namelijk producten waarvoor geen handelsnorm van toepassing is. Dit betreft onder andere verse kruiden, gedroogde en gefermenteerde producten en producten bestemd voor donatie. Deze producten zijn niet aangifteplichtig voor kwaliteit bij import en export.
Oorsprongsvermelding verplicht vanaf 1 januari 2025 voor verwerkte groente- en fruitproducten en gerijpte bananen
Verwerkte groente- en fruitproducten en gerijpte bananen vallen niet onder artikel 76, lid 1 van Verordening (EU) nr. 1308/2013 en ook niet onder een specifieke handelsnorm. Omdat gebleken is dat de etikettering van de oorsprong van belang is voor de consument om deze in staat te stellen om weloverwogen keuzes voor duurzaam voedsel te maken, werd besloten dat de etikettering van de oorsprong ook verplicht moet worden voor producten die na eenvoudige processen als drogen of rijpen bestemd zijn voor rechtstreekse consumptie.
Daarom is de oorsprongsvermelding verplicht vanaf 1 januari 2025 voor gedroogde vijgen, rozijnen, krenten, gerijpte bananen. Vanaf deze datum geldt verplichte oorsprongsvermelding ook voor producten die als groenten en fruit worden aangemerkt en zijn vermeld in deel IX van bijlage I bij Verordening (EU) nr. 1308/2013 die een bewerking hebben ondergaan die verder gaat dan de mate van bijsnijden als bedoeld in de geldende specifieke norm van de VN/ECE, of niet intact zijn in de zin van de algemene handelsnorm en klaar zijn om rechtstreeks vers of gekookt te worden geconsumeerd.
Onze etiketteringsspecialisten ondersteunen je graag
Samengevat is het bepalen van de juiste aanduidingen voor verse groenten of fruit afhankelijk van een aantal factoren. Allereerst is het raadzaam te bepalen welk product het betreft en welke bestemming deze heeft. Vervolgens kan er gekeken worden naar het type product: geldt er een specifieke of alleen een algemene handelsnorm? Bepaal vervolgens welke (verkoop)verpakking het betreft zodat de juiste, volledige aanduidingen geplaatst kunnen worden.
We begrijpen dat dit een uitdaging kan zijn. Onze etiketteringsspecialisten ondersteunen je daarom graag.
