Kennis

Microbiologische risico’s beperken met procesvalidatie

microbiologisch onderzoek

Microbiologische risico’s beperken met procesvalidatie

Procesvalidatie speelt een steeds belangrijkere rol binnen de voedingsmiddelenindustrie. Zeker gezien de eisen rondom validatie steeds strenger worden in voedselveiligheidsnormen, zoals BRCGS, IFS en FSSC 22000. Maar hoe valideer je processen binnen je bedrijf om de microbiologische risico’s zoveel mogelijk te beperken?

Validatie toen en nu

De eisen voor het valideren van processen zijn in de loop van de tijd veranderd. Vroeger kwam je nog weg met een theoretische onderbouwing, gevolgd door het meten van wat temperaturen. Nu dien je aan te tonen dat ongewenste micro-organismen echt worden afgedood. Ook zien we dat steeds meer bedrijven bedrijfsprocessen willen nabootsen in een worst-case scenario. Dit om risico’s zoveel mogelijk te beperken. Beter een goede voorbereiding, dan achteraf een voedselveiligheidsgevaar, hoge kosten en imagoschade vanwege een recall.

Validatielab en validatieprojectteam

Vanwege de toenemende vraag aan worst-case scenario studies hebben we ons laboratorium in Woerden uitgebreid met een validatielab en een validatieprojectteam. Om een goede procesvalidatie uit te voeren moeten het proces en alle mogelijke gevaren goed in kaart zijn gebracht. Als dat is gebeurd, kan het validatieteam aan de slag. Allereerst wordt gekeken of het proces op het laboratorium kan worden nagebootst, of dat het proces on-site moet worden uitgevoerd. Vervolgens bepalen we met welk type micro-organisme we de validatie gaan uitvoeren. Het liefst is dit natuurlijk het organisme welke als risico genoemd is, maar bij een on-site validatie is dat geen goede optie. Je wilt tenslotte geen Salmonella meenemen naar de fabriek. In dat soort gevallen wordt een literatuurstudie uitgevoerd om te bepalen welk micro-organisme als surrogaat kan gaan dienen. Tenslotte worden de procesparameters goed vastgelegd en wordt een plan van aanpak gemaakt.

Stammen kweken

Als het plan van aanpak is goedgekeurd, beginnen we met het kweken van de stammen. De concentratie van de stammen hangt af van het proces en de mate van afdoden welke gevonden moet gaan worden. Tevens bepalen we op welke plek de besmetting gaat plaatsvinden. Na het opkweken van de stammen beginnen we met de validatie. Ons projectteam houdt tijdens de voortgang van dit proces nauw contact met de klant over de uitvoering.

Een voorbeeld uit de praktijk

Denk bijvoorbeeld aan het belasten van een product met schimmelsporen, geïsoleerd uit de eigen ‘probleem’-producten of -omgeving. Vervolgens wordt gekeken of de schimmels gedurende de houdbaarheid en bewaartemperatuur kunnen uitgroeien. Een ander voorbeeld is het gebruik van hygiëne- en pathogene-indicatoren, zoals E. coli, Enteroccen, S. aureus, Listeria spp. en Salmonella. Dit kunnen we in allerlei voedingsmiddelen uitvoeren, van kant-en-klare-maaltijd tot een poederproduct. Tenslotte kunnen ook echt processen zoals HPP, UV, EFP en diverse andere machines geverifieerd worden.

Een helder rapport

Na afloop van de validatie wordt een uitvoerig rapport opgesteld over hoe de validatie is uitgevoerd, welke stappen zijn ondernomen en natuurlijk wat de resultaten zijn. Samen met de klant kijken we of vervolgstappen noodzakelijk zijn en waar nog acties nodig zijn.

Procesvalidatie voor jouw bedrijf?

Wil je de processen binnen jouw bedrijf valideren? Ons validatieteam helpt je hier graag bij. Neem contact met ons op en we bespreken samen welke stappen benodigd zijn voor jouw proces.

Auteur: Roxanne Stoel
Kennispartner in voedselveiligheid, productkwaliteit en smaak
Zo voorkom je productvreemde delen in de voedingsmiddelenindustrie

Zo voorkom je productvreemde delen in de voedingsmiddelenindustrie

Listeriaborging aangescherpt door wijziging in Verordening (EU) 2073/2005 per 1 januari 2026

Listeriaborging aangescherpt door wijziging in Verordening (EU) 2073/2005 per 1 januari 2026

Gekleurde chocolade: de strijd tussen regelgeving en creativiteit

Gekleurde chocolade: de strijd tussen regelgeving en creativiteit