Een duurzame basis
Voedselveiligheid. Voor Normec Foodcare is het letterlijk dagelijkse kost. Hoe voedselveiligheid gerelateerd is aan duurzaamheid? ‘Duurzaamheid is de basis’, aldus Elke Ribbers, Business Unit Director QA bij Normec Foodcare.
Om te beginnen bij het begin: waar begint voedselveiligheid mee? Met het strikt naleven van het HACCP-plan? Met goed opgeleide medewerkers? Met kwaliteitsproducten? Elke: ‘Met dit alles en veel meer. Want dit zijn geen op zichzelf staande elementen, voedselveiligheid is een cultuur. En een cultuur creëer je samen.’ Het is iets dat Elke en haar Foodcare-collega’s tijdens werkbezoeken aan (potentiële) klanten niet genoeg kunnen benadrukken. Elke: ‘Voedselveiligheid is niet de verantwoordelijkheid van één afdeling, maar moet doorgedrongen zijn tot alle lagen van een bedrijf. De directie heeft daarin een belangrijke voorbeeldrol. Je kunt er niet mee wegkomen door te zeggen dat je voedselveiligheid hebt gedelegeerd in je organisatie. Te meer omdat voedselveiligheid direct is gelieerd aan de bedrijfscontinuïteit.’
Met de uitbraak van de oorlog in Oekraïne werd dit laatste in één klap zichtbaar en voelbaar, voor consument en bedrijfsleven. Veel foodbedrijven kregen toen een wake-up call van jewelste. De aanvoer van grondstoffen stagneerde. Voor veel bedrijven stond de bedrijfscontinuïteit op het spel. Onder stoom en kokend water moesten alternatieve leveranciers worden gevonden die eenzelfde product met eenzelfde kwaliteit konden leveren. Elke: ‘Onder normale omstandigheden neem je de tijd voor een gedegen leveranciersonderzoek, zodat je zeker weet dat je een product afneemt van een transparante leverancier die een goede kwaliteit kan garanderen. Dat werd nu ontzettend bemoeilijkt.’
Tel daarbij op dat de gigantisch gestegen energieprijzen stress in de productieketen veroorzaakten. Al leidde juist dat tot meer bewustzijn van het energieverbruik. De ongelooflijk wrange aanleiding had tot gevolg dat er in recordtempo oplossingen werden bedacht om zuiniger te produceren. Elke: ‘Een ontwikkeling die alleen maar toe te juichen is, mits het met beleid gebeurt. Want je kunt de oven enkele graden lager zetten, maar als je daarmee de kerntemperatuur van je product niet behaalt en de houdbaarheid van je product niet gegarandeerd kan worden ben je nog veel verder van huis.’ Wat Elke maar wil zeggen: als je dit soort veranderingen doorvoert, doe dat dan gecontroleerd en gevalideerd. Precies daar komt de expertise van Normec Foodcare om de hoek kijken.
Weten wat je kunt verbeteren, begint bij weten waar je staat. Elke: ‘Bij het in kaart brengen van voedselveiligheid beginnen we standaard met een nulmeting. Hiervoor nemen we organisatiebreed interviews af. Daaruit ontstaat een beeld van waar het in de organisatie snor zit qua voedselveiligheid en waar er nog verbeterslagen te maken zijn. Vervolgens kunnen we de klanten helpen het proces te verbeteren. Het geven van een maatwerktraining om die awareness overal tussen de oren te krijgen is een prima start hiervan. We helpen met het implementeren van veranderingen en monitoren het traject. Staat alles op de rit, dan is het eerstvolgende meetmoment desgewenst een audit.’ Het mag duidelijk zijn, een food safety cultuur bereik je niet in een paar dagen. Het is een proces waar je als organisatie in groeit. Het voorgaande laat zien hoe voedselveiligheid nauw verbonden is met duurzaamheid. Elke: ‘Terwijl consumenten duurzaamheid op het gebied van voeding vooral koppelen aan gezonde, liefst biologische producten die idealiter lokaal gekweekt en geteeld zijn, zoeken foodbedrijven zelf ook vooral naar oplossingen waarmee ze hun energieverbruik kunnen reduceren, hun hoeveelheid afval kunnen terugbrengen en hun reststromen kunnen (her)- gebruiken. Hoewel die oplossingen op de korte termijn met investeringen gepaard gaan, werken ze op de lange termijn kostenbesparend. Aan Normec Foodcare de taak om bedrijven zo goed mogelijk te adviseren en begeleiden opdat duurzaamheid niet ten koste gaat van voedselveiligheid. En vice versa.’
Ook op een andere manier dan hiervoor geschetst, is duurzaamheid essentieel voor de bedrijfscontinuïteit. Elke: ‘Personeelstekorten spelen overal, dus ook in de food. Vooral de glastuinbouw is hard geraakt door de ontwikkelingen van de afgelopen jaren. Daar zie je dat ze innovatie niet schuwen en tot nieuwe oplossingen komen. Dat werkt als een magneet op de nieuwe generatie werknemers die duurzaamheid hoog in het vaandel heeft staan.’ Waarmee de cirkel weer rond is met voedselveiligheid. Want hoe je het ook wendt of keert: food blijft mensenwerk. En mensen, die maken de cultuur. Een voedsel veilige cultuur.
