Alcoholische dranken: wat moet er op het etiket?
In Verordening (EU) nr. 1169/2011 is vastgelegd welke voedselinformatie verplicht vermeld moet worden op etiketten van levensmiddelen. Alcoholische dranken moeten hier ook aan voldoen. Echter zijn niet alle verplichtingen van toepassing op alcoholische dranken. Daarnaast zijn er nog andere wetten waar je mee te maken kan hebben. Wat moet je verplicht vermelden op een etiket van een alcoholische drank?
Voor dranken met een alcoholpercentage van meer dan 1,2% moet het effectieve alcoholvolumegehalte worden vermeld. Deze vermelding moet in hetzelfde gezichtsveld worden geplaatst als de benaming en de netto-hoeveelheid.
Het gehalte moet worden aangegeven door een cijfer met ten hoogste 1 decimaal, gevolgd door “% vol.” Het woord “alcohol” of de afkorting “alc.” mag ervoor worden vermeld. Bijvoorbeeld: alcohol 4,5% vol.
Het alcoholgehalte wordt bepaald bij 20⁰ Celsius. De toleranties die bij de vermelding van het alcoholgehalte zijn toegelaten, zijn opgenomen in bijlage XII van Verordening (EU) nr. 1169/2011.
Naast het alcoholpercentage, wordt in artikel 9 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 aangegeven welke vermeldingen verplicht zijn. Bijvoorbeeld de benaming, allergenen en de netto-hoeveelheid. In sommige gevallen mogen deze verplichte vermeldingen worden weggelaten (artikel 16). Zo is voor dranken met een alcoholvolumegehalte van meer dan 1,2% het vermelden van de voedingswaarde en ingrediënten niet verplicht. Vanaf 8 december 2023 geldt voor wijn dat vermelding van de voedingswaarde en ingrediënten wel verplicht zijn.
Voor dranken met een alcoholgehalte van 10 of meer volumeprocent, is de vermelding van de datum van minimale houdbaarheid niet vereist. Voor dranken met minder dan 10 procent alcohol is dit wel verplicht. Het vermelden van het zwangerschapslogo is geen wettelijke verplichting. De alcoholbranche stimuleert het toepassen hiervan wel.
Naast Verordening (EU) nr. 1169/2011, kun je bij de etikettering van alcoholische dranken te maken krijgen met verschillende andere wetten. In het Warenwetbesluit Gereserveerde aanduidingen zijn een aantal beschermde productaanduidingen vastgelegd. Zo is vastgesteld waaraan bier moet voldoen om de aanduiding bier te mogen gebruiken. Ook zijn er eisen gesteld aan bijvoorbeeld de aanduidingen alcoholvrij bier, alcoholarm bier, oud bruin, pils, bok of bock, vruchtenwijn, korenwijn, advocaat, vieux, brandewijn en likorette. Ook in België is specifieke wet- en regelgeving van kracht. Een overzicht van alle regels vind je op de website van VAD ( Vlaams expertisecentrum voor Alcohol en andere Drugs).
In Verordening (EU) nr. 1308/2013 en Verordening (EU) nr. 2019/33 zijn eisen vastgesteld met betrekking tot de productie en in de handel brengen van wijn. Hierin staan ook eisen aan de etikettering en presentatie.
In Verordening (EU) nr. 2019/787 worden regels worden regels vastgesteld voor de definitie, de aanduiding, de presentatie en de etikettering van gedistilleerde dranken. Hieronder vallen bijvoorbeeld rum, whisky en wodka. Ook worden er in de verordening eisen vastgesteld voor de bescherming van de geografische aanduidingen van gedistilleerde dranken.
In Verordening (EG) nr. 1924/2006 is bepaald dat dranken met een alcoholgehalte van meer dan 1,2% niet voorzien mogen zijn van gezondheidsclaims. Voedingsclaims zijn alleen toegestaan als deze verwijzen naar een laag of verlaagd alcoholgehalte of naar een verlaagde energetische waarde.
In 2019 heeft de Europese gedistilleerd sector een ‘Memorandum of Understanding’ over de etikettering van sterke dranken aangeboden aan de Europese Commissie. Ze verklaren dat zij in de komende jaren de hoeveelheid energie (kJ/ kcal) en ingrediënten zullen gaan vermelden op de etiketten. Ook de bierindustrie heeft een Memorandum of Understanding ondertekend, waarbij ze verklaren dat in 2022 op alle bierflessen- en blikjes de energie-inhoud en ingrediënten worden vermeld.
In 2021 publiceert de Europese Commissie het Europees Kankerbestrijdingsplan. De Europese Commissie wil een verplichte vermelding van de ingrediënten en de voedingswaarde op etiketten van alcoholhoudende dranken vóór eind 2022 en gezondheidsinformatie en -waarschuwingen op etiketten vóór eind 2023. Dit is pas echt verplicht als het in de wetgeving is opgenomen, wat nu nog niet het geval is.
Heb je vragen over etiketteren of wil je jouw etiket laten controleren? Onze Labelling Specialisten helpen je graag. Neem contact met ons op.
