De begrippen land van oorsprong en plaats van herkomst worden op etiketten soms redelijk willekeurig gebruikt. Het lijkt niet altijd duidelijk te zijn wat het verschil is tussen het land van oorsprong en de plaats van herkomst. Het is bovendien niet altijd verplicht om dit te vermelden. Wat is het verschil tussen beide begrippen en wanneer moet je de begrippen wel en wanneer niet vermelden?
In artikel 2 lid 2 onder g van Verordening (EU) nr. 1169/2011 wordt verwezen naar artikel 23 t/m 26 van Verordening (EEG) nr. 2913/92. Deze verordening is echter niet meer van kracht en is vervangen door Verordening (EU) nr. 952/2013. Hierin staat in artikel 60 het volgende over het land of gebied van oorsprong: het land of gebied waar goederen geheel zijn verkregen. Wanneer meer dan één land of gebied is betrokken bij de vervaardiging van goederen, dan is het land of gebied van oorsprong het land of gebied waar, in een daartoe ingerichte onderneming, de laatste ingrijpende, economisch verantwoorde verwerking of bewerking heeft plaatsgevonden die hetzij tot de fabricage van een nieuw product heeft geleid, hetzij een belangrijk fabricagestadium vertegenwoordigt.
In artikel 2 lid 2 onder g van Verordening (EU) nr. 1169/2011 staat over de plaats van herkomst: De plaats waarvan een levensmiddel volgens de aanduiding afkomstig is en die niet het ‘land van oorsprong’ is. Aanduiding’ is hierbij een bredere term dan alleen de benaming. Het kan ook een afbeelding zijn, bijvoorbeeld van een vlag of nationaal symbool.
Om het verschil tussen deze definities verder uit te leggen gebruiken we een voorbeeld over gekookte Thaise rijst. De rijst komt ongekookt uit Thailand en wordt vervolgens verscheept naar Nederland. In Nederland wordt de rijst gekookt en verpakt, zodat deze alleen nog hoeft te worden opgewarmd door de consument. Dit betekent dat in Nederland de laatste belangrijke bewerking van het product heeft plaatsgevonden. Het land van oorsprong wordt hierdoor Nederland. In dit voorbeeld wordt ervoor gekozen om op het etiket van het eindproduct de volgende aanduiding te zetten: Thaise rijst 1 minuut. In dit geval wijkt het land van oorsprong (Nederland) af van de plaats van herkomst waar het artikel volgens de aanduiding afkomstig is (Thailand). Om misleiding te voorkomen moet op het etiket het volgende vermeld worden: Thaise rijst 1 minuut. Geproduceerd in Nederland. Gekookt in Nederland zou ook een optie zijn.
Artikel 26 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 geeft aan dat in de volgende gevallen het land van oorsprong of de plaats van herkomst verplicht op het etiket vermeld moet worden:
Verder is er voor een aantal specifieke producten eisen opgenomen in Europese regelingen met betrekking tot herkomstvermelding:
Vermeldingen van ‘soort’, ‘type’, ‘stijl’, ‘recept’, ‘geïnspireerd door’, ‘à la’ met daarachter en geografische vermelding worden niet beschouwd als een vermelding van oorsprong. Ze verwijzen naar een recept of specifieke kenmerken van het levensmiddel of productieproces ervan. Echter, de informatie mag niet misleidend zijn, zoals beschreven in artikel 7 van Verordening (EU) nr. 1169/2011.
De naam, handelsnaam of het adres van de exploitant van het levensmiddelenbedrijf die op het etiket staan vormen ook geen aanwijzing van het land van oorsprong en de plaats van herkomst. Hierbij is herkomstetikettering dus niet verplicht. Dit geldt ook voor bijvoorbeeld geregistreerde merknamen en wettelijke benamingen die een geografische vermelding bevatten, verwijzingen bedoeld om de juiste taal te vinden op een meertalig etiket en vermeldingen zoals ‘verpakt in’ of ‘geproduceerd door X voor Y’.
In oktober 2018 is Uitvoeringsverordening (EU) nr. 2018/775 gepubliceerd met nieuwe regels omtrent de vermelding van het land van oorsprong of de plaats van herkomst van het primaire ingrediënt van een levensmiddel. Het primaire ingrediënt is het ingrediënt dat meer dan 50% van het levensmiddel uitmaakt óf dat gewoonlijk met de benaming van het levensmiddel wordt geassocieerd en waarvoor in de meeste gevallen een kwantitatieve aanduiding vereist is.
Deze uitvoeringsverordening beschrijft wat er op het etiket vermeld moet worden als het primaire ingrediënt een ander land van oorsprong of plaats van herkomst heeft dan het vermelde land van oorsprong of plaats van herkomst van het levensmiddel. Hier zijn twee opties voor:
Kom je er niet helemaal uit met de oorsprongs- en herkomstvermelding? Wij denken graag met je mee. Neem contact op met ons.
Neem contact op met onze Commercieel Manager Peter Zirkzee.
Lees op deze pagina over nieuws en wijzigingen in wet- en regelgeving, standaarden en keurmerken, etc. Wanneer er een oranje pijltje in het blok staat, kan je doorklikken om meer te lezen of een bi...
Op deze pagina staat een overzicht tot 1 juli 2022 van de wijzigingen aangaande de wetgeving. Voor wijzigingen na 1 juli 2022 lees hier verder. Klik op de titel van het onderwerp om naar de algemen...
Chemische gevaren zijn stoffen die een gevaar kunnen vormen voor de volksgezondheid. De oorsprong van deze gevaren is variabel. De stoffen kunnen van nature aanwezig zijn in het product (bijvoorbeeld ...
Voldoen je etiketten aan de huidige wet- en regelgeving? Hoe stel je een eindproductspecificatie op? Dit zijn herkenbare...
Als producent van voedselproducten is er allerlei wetgeving waar je rekening mee moet houden. Bijvoorbeeld op het gebied...
Sinds januari 2023 is nieuwe wetgeving van kracht voor de maximale hoeveelheid aan PFAS in bepaalde voedingsmiddelen. Om...
Als AGF-bedrijf moet je voldoen aan allerlei EU-wetgeving op het gebied van bestrijdingsmiddelen. Het is belangrijk om t...
Bodemgezondheid is belangrijker dan ooit. Zeker nu er steeds minder gebruik mag worden gemaakt van (kunst)mest en chemis...
Word wijzer met het Normec Foodcare Kenniscentrum Alle kennis en ervaring van onze experts komt samen in het Normec Foo...
Op de hoogte blijven? Meld je gratis aan voor de nieuwsbrief
Door bundeling van alle expertises helpt Normec Foodcare met allerhande vraagstukken en oplossingen op het gebied van procesbeheersing, kwaliteit en voedselveiligheid, laboratoriumonderzoek, smaaktesten, QA-automatisering, flexibele inzet van kwaliteitsmanagers en keurmeesters, opleidingen en trainingen, risicomanagement en etiketcontrole.
Wil u meer weten? Neem contact met ons op.
Ben jij enthousiast over deze e-learning module? Bekijk dan de andere e-learning modules en trainingen in ons aanbod. Natuurlijk kan je ons ook altijd bellen voor een adviesgesprek, we horen graag van je!