Nieuwe Verordening contaminanten: wat zijn de wijzigingen?

De Europese Commissie heeft de verordening inzake maximumgehalten aan bepaalde verontreinigingen in levensmiddelen (Verordening (EG) nr. 1881/2006) vervangen door een nieuwe verordening (Verordening (EU) 2023/915 van de Commissie van 25 april 2023) die vanaf 25 mei 2023 in werking treedt. Omdat het een verordening is, is deze direct van toepassing in alle lidstaten. Wat zijn de wijzigingen?

Verordening (EG) nr. 1881/2006 van de Commissie is in het verleden vaak en ingrijpend gewijzigd, zodat de Commissie ermee instemde deze te vervangen, aangezien er nieuwe wijzigingen moesten worden aangebracht.

Wat zijn contaminanten?

Contaminanten zijn stoffen die niet opzettelijk aan voedsel zijn toegevoegd. Deze stoffen kunnen in levensmiddelen aanwezig zijn als gevolg van de verschillende stadia van de productie, de verpakking en de logistiek. Ze kunnen ook het gevolg zijn van milieuverontreiniging. Aangezien verontreiniging over het algemeen een negatief effect heeft op de kwaliteit van levensmiddelen en een risico voor de menselijke gezondheid kan inhouden, heeft de EU maatregelen genomen om verontreinigingen in levensmiddelen tot een minimum te beperken.

De verordening omvat de regels en maximaal toegelaten hoeveelheden in bepaalde levensmiddelen van contaminanten. De volgende contaminanten zijn opgenomen in deze wetgeving:

• Mycotoxinen (aflatoxinen, ochratoxine A, fusarium-toxinen, patuline, citrinine)
• Metalen (cadmium, lood, kwik, anorganisch tin, arseen)
• Dioxinen en polychloorbifenylen (PCB’s)
• Polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s)
• 3-MCPD
• Melamine
• Erucazuur
• Nitraten

De maximale toegelaten waardes voor deze contaminanten zijn in de nieuwe wetgeving grotendeels behouden gebleven.

Wat is er gewijzigd?

Ten opzichte van Verordeing (EU) 1881/2006 zijn er de volgende wijzigingen:

• Vaststelling van een maximumgehalte voor melamine in volledige zuigelingenvoeding en opvolgzuigelingenvoeding in vloeibare vorm overeenkomstig de Codex Alimentarius.
• Er is een nieuw artikel toegevoegd met definities voor: levensmiddel, exploitant van een levensmiddelenbedrijf, in de handel brengen, eindverbruiker, verwerking, onverwerkte producten en verwerkte producten (artikel 1)
• Naast dat levensmiddelen niet in de handel gebracht mogen worden als ze de vastgestelde maximumgehalten overschrijden, mogen ze nu ook niet meer als een grondstof van levensmiddelen of een ingrediënt in levensmiddelen gebruikt worden. ( artikel 2)
• In systemen waarin de productie en verwerking van granen zodanig zijn geïntegreerd dat alle inkomende partijen in hetzelfde bedrijf worden gereinigd, gesorteerd en verwerkt, gelden de maximumgehalten voor onverwerkte granen in de productieketen in de fase vóór de eerste verwerking. (artikel 2)
• Bij officiële controles dien je niet enkel wanneer van toepassing de concentratie- verdunnings- en verwerkingsfactoren mee te delen maar ook de verhoudingen tussen de ingrediënten. (artikel 3)
• Levensmiddelen die in bijlage I van de verordening vermelde verontreinigingen bevatten, mogen geen doelbewuste chemische behandelingen ondergaan waarmee deze verontreinigingen worden verwijderd. Deze regel is nu algemeen ingesteld, terwijl deze eerst enkel voor mycotoxinen gold. (artikel 4)
• In de vorige versie werden de eisen aangaande etikettering e.d. van producten die bestemd zijn om te worden gesorteerd of volgens een andere fysische methode te worden behandeld alvorens in de handel te worden gebracht voor de eindverbruiker of om als ingrediënt in levensmiddelen te worden gebruikt enkel voorzien voor aardnoten, andere oliehoudende zaden, noten, gedroogde vruchten, rijst en mais, nu voor algemeen alle levensmiddelen. ( artikel 5)
• Bemonsterings- en analysemethoden van toepassing zijn opgenomen in de tabel in bijlage I van de nieuwe verordening
• In bijlage I zijn de categorieën van bepaalde levensmiddelen en voorwaarden verduidelijkt.

Er zijn diverse overgangsmaatregelen bepaald in de nieuwe verordening. Deze zijn echter niet nieuw en hebben betrekking op eerder uitgebrachte amendementen op de contaminanten verordening met gewijzigde maximale gehaltes voor bepaalde verontreinigingen. In de nieuwe Verordening staan deze vernoemd in een overzicht in artikel 10. De volledige lijst van verontreinigingen en hun respectieve ML’s in bepaalde levensmiddelen is opgenomen in bijlage I bij de nieuwe verordening.