Limburgse vlaai erkent met BGA-label

Limburgse vlaai erkent met BGA-label

Europa erkent vanaf 22 januari 2024 officieel de Limburgse vlaai als streekproduct. Na 7,5 jaar lobbyen is het eindelijk gelukt om de Limburgse vlaai te erkennen met een BGA-label, ofwel een Beschermde Geografische Aanduiding. Maar wat is een BGA-label precies? En welke voorwaarden voor gebruik zijn hieraan verbonden?

Specifiek verband met het productiegebied

Een geografische aanduiding garandeert dat een product bepaalde kwaliteiten heeft die verband houden met het productiegebied. De naam van een product kan als “geografische aanduiding” (GA) worden erkend als er een specifiek verband is met de plaats waar het product wordt gemaakt. De bescherming als geografische aanduiding zorgt ervoor dat de consument deze producten kan herkennen en op de kwaliteit ervan kan vertrouwen, en dat producenten hun product beter in de markt kunnen zetten.

Het EU-systeem voor geografische aanduidingen beschermt de namen van producten die afkomstig zijn uit bepaalde regio’s en die specifieke kwaliteiten of een reputatie hebben die verband houden met het productiegebied. Goederen mogen de logo’s enkel dragen indien zij volledig voldoen aan de in de aanvraag overeengekomen specificaties.

Verschillende geografische aanduidingen

Er zijn drie soorten geografische aanduidingen:

1. BOB-  Beschermde Oorsprongsbenaming (levensmiddelen en wijn). Productnamen die zijn geregistreerd als BOB, zijn het nauwst verbonden met de plaats waar zij worden geproduceerd. Alle stappen van de productie, de verwerking en de bereiding moeten plaatsvinden in het specifieke gebied. Voor wijn betekent dit dat alleen druiven mogen worden gebruikt die afkomstig zijn uit het geografische gebied waar de wijn wordt gemaakt.
2. BGA – Beschermde Geografische Aanduiding (levensmiddelen en wijn). Bij de BGA wordt het verband benadrukt tussen het specifieke geografische gebied en de naam van het product, waarbij een bepaalde kwaliteit, faam of andere eigenschap van het product hoofdzakelijk is toe te schrijven aan zijn geografische oorsprong. Bijvoorbeeld producten die volgens een lokaal procedé worden geproduceerd; de grondstoffen dienen dan niet altijd uit dezelfde regio afkomstig te zijn.
3. GA – Geografische aanduiding (gedestilleerde dranken en gearomatiseerde wijnen). De GA beschermt de naam van een gedistilleerde drank of gearomatiseerde wijn die zijn oorsprong heeft in een land, regio of plaats, waarbij een bepaalde kwaliteit, faam of andere eigenschap van het product hoofdzakelijk is toe te schrijven aan zijn geografische oorsprong. Voor de meeste producten moet minstens één van de distillatie- of bereidingsstappen in het betrokken gebied plaatsvinden. De grondstoffen hoeven echter niet uit het betrokken gebied afkomstig te zijn.

Label voor bescherming vervalsing en misbruik

Daarnaast is er het label gegarandeerde traditionele specialiteit (GTS). Hier worden de traditionele aspecten benadrukt, zoals de wijze waarop het product gemaakt of samengesteld is, zonder dat er een verband is met een specifiek geografisch gebied. De registratie van de naam van een product als GTS biedt bescherming tegen vervalsing en misbruik.

In het kader van het systeem voor intellectuele-eigendomsrechten van de EU zijn als GA geregistreerde namen van producten wettelijk beschermd tegen namaak en misbruik, zowel in de EU als in landen buiten de EU waarmee een specifieke beschermingsovereenkomst is gesloten. De bevoegde nationale autoriteiten van elke EU-lidstaat nemen voor alle kwaliteitsregelingen de nodige maatregelen om de geregistreerde namen op hun grondgebied te beschermen. Zij moeten ook de onrechtmatige productie of het onrechtmatig in de handel brengen van producten met een geregistreerde naam voorkomen of beëindigen.

Niet-Europese productnamen kunnen eveneens als GA worden geregistreerd indien het land van herkomst een bilaterale of regionale overeenkomst met de EU heeft gesloten die wederzijdse bescherming van dergelijke namen omvat. Van diverse producten worden namen van producten beschermd zoals wijn, levensmiddelen, gearomatiseerde wijnen en gedistilleerde dranken die buiten de EU worden geproduceerd, bijvoorbeeld in Colombia of Zuid-Afrika.

Europese GA (aangevraagd of toegekend) zijn te vinden in de officiële EU-registers via eAmbrosia. Zowel Europese als niet-Europese aanduidingen die bij overeenkomsten beschermd zijn, staan op GIview.