Nieuw Allergenenbeleid in Nederland: van 14 naar 24 allergenen?
Het nieuwe allergenenbeleid van de NVWA dat per 1 januari 2024 in ging, was voor veel bedrijven schrikken. Het nieuwe beleid vergt in de praktijk best veel werk. Wat ook niet helpt is dat twee allergenen (glutenbevattende granen en noten) lijken te zijn gesplitst. Hoe zit dit precies?
Op 1 januari 2026 moet het nieuwe allergenenbeleid zijn geïmplementeerd. Producten die vanaf dan op de markt worden gezet moeten qua etiket aan het nieuwe allergenenbeleid voldoen. Dit betekent voor veel producenten dat het hele allergenenmanagementbeleid onder de loep moet worden genomen. Informatie van grondstoffen moet worden opgevraagd, schoonmaak moet worden gevalideerd, berekeningen moeten worden gedaan en etiketten moeten worden aangepast. Dit wordt niet makkelijker gemaakt door het ‘opsplitsen’ van twee allergenen: glutenbevattende granen en noten.
Eén op de vijf Nederlanders heeft een allergie en het ‘opsplitsen’ van deze allergenen is voor de allergische consument heel belangrijk. Ze bevatten namelijk verschillende eiwitten. Hierdoor zijn er veel consumenten die allergisch zijn voor enkele noten maar niet voor alle noten. Bij de afdeling Normec Label & Specification is iemand bijvoorbeeld wel allergisch voor hazel- en cashewnoten, maar niet voor de andere zes. Dit betekent dat er van een pecantaart kan worden genoten ondanks het feit dat daar noten in zitten. Als we de groep noten niet splitsen zou het assortiment met producten dat niet kan worden geconsumeerd veel groter worden.
Het ‘splitsen’ van deze allergenen is echter niet nieuw. In 2017 heeft de EU-commissie al in een mededeling duidelijk gemaakt dat in de ingrediëntenlijst de specifieke glutenbevattende graansoort en notensoort moet worden vermeld. Het enige is dat daar nu ook in de kruisbesmetting bevestiging voor is. Tot de introductie van het nieuwe allergenenbeleid van de NVWA was er geen juridische grond voor de kruisbesmettingsvermelding (Precautionary Allergen Labelling of PAL). Nu dit door het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) wel wordt toegestaan en er juridische waarde aan wordt gelegd, moet er bij kruisbesmetting dus ook deze splitsing worden gemaakt. In essentie hebben wij er als industrie zelf voor gekozen om bij kruisbesmetting alle noten en granen te combineren maar geeft het VWS nu aan dat we het wel volgens de regels moeten doen.
In het beleid en de richtlijnen die erbij zijn gepubliceerd wordt gesproken over een referentiedosis voor glutenbevattende granen van 5,0 mg met een maximaal actielimiet van 20 mg/kg gluteneiwit. Deze maximale actielimiet van 20 mg/kg gluteneiwit is toegevoegd, omdat dat de grens is voor de claim glutenvrij.
Als producent moet je dus in alles (grondstofspecificaties, productieplanning, schoonmaak, berekeningen en eindproductspecificaties zoals etiketten) onderscheid maken tussen deze vier soorten granen.
De referentiedosissen die voor de verschillende noten zijn gegeven zijn per soort. Dat betekent dat ook hier geldt dat je als producent in alles (grondstofspecificaties, productieplanning, schoonmaak, berekeningen en eindproductspecificaties zoals etiketten) onderscheid moet maken tussen deze acht soorten noten. Let op, hazelnoten hebben een andere referentiedosis dan de meeste noten.
| Noten, per soort | Referentiedosis, VWS 2024 (mg allergeeneiwit) |
|---|---|
| Amandel | 1,0 |
| Hazelnoot | 3,0 |
| Walnoot | 1,0 |
| Cashewnoot | 1,0 |
| Pecannoot | 1,0 |
| Paranoot | 1,0 |
| Pistachenoot | 1,0 |
| Macadamianoot | 1,0 |
Er zijn 14 allergenen vastgesteld in bijlage II van Verordening (EU) nr. 1169/2011. Echter de groep glutenbevattende granen en noten bevatten een uitputtende lijst met granen en noten die hier onderdeel van zijn en per specifieke soort moeten worden aangeduid. Als industrie hebben wij de keuze gemaakt om deze in het verleden bij het voeren van een PAL samen te voegen maar we worden nu teruggefloten. Dit betekent dat je hier binnen je bedrijf rekening mee moet gaan houden. Het enige moment dat je ze eventueel samen mag voegen is als er op het etiket een PAL voor alle granen of noten moet komen. Dan mogen ze in de tekst worden samengevoegd. Het is dus: “Kan amandelen, hazelnoten, walnoten, cashewnoten, pecannoten en pistachenoten bevatten.” maar als het ook geldt voor de paranoten en macadamianoten mag het “Kan noten bevatten.” worden.
Heb je vragen over het voorbereiden van het nieuwe allergenenbeleid of loop je ergens tegenaan? Dan helpen wij je graag verder. Wil je meer weten over allergenenmanagement en hoe je de veiligheid van je producten kunt waarborgen? Download dan onze gratis whitepaper over allergenenmanagement en ontdek praktische tips en inzichten die je direct kunt toepassen in je bedrijfsvoering. De volgende onderwerpen komen aan bod:
