5 veelgemaakte fouten op een etiket
De behoefte aan juiste en duidelijke etiketten is de laatste jaren flink gegroeid. De consument wordt namelijk steeds kritischer en wil goed geïnformeerd worden om weloverwogen keuzes te maken. Echter is het etiketteren van levensmiddelen door alle wetgeving een complexe materie. De meeste etiketten die onze specialisten voorbij zien komen, voldoen dan ook niet aan de wettelijke eisen. Maar van fouten kun je leren! Daarom bespreken we in deze blog veelgemaakte fouten, zodat jij ze kunt voorkomen.
Om direct duidelijk te maken welke ingrediënten een product bevat of welke smaak het heeft, wordt vaak gebruik gemaakt van afbeeldingen. Deze afbeeldingen mogen niet misleidend zijn, maar hier gaat het nog wel eens mis.
Een voorbeeld is bavarois met sinaasappelsmaak waarbij sinaasappelpartjes staan afgebeeld. Het product bevat geen sinaasappel maar alleen een aroma. Volgens het uitgangspunt van de NVWA en FAVV moet er dan ‘smaak’ of ‘aroma’ duidelijk in de nabijheid van de afbeelding worden vermeld. Als het product alleen de suikers uit een vrucht bevat, dan is een afbeelding niet toegestaan.
Als ingrediënten opvallend in woord of beeld of als grafische voorstelling op de etikettering zijn aangegeven, moet het percentage worden vermeld in de benaming van het levensmiddel of in de lijst van ingrediënten. In sommige gevallen kunnen er ingrediënten worden afgebeeld die niet aanwezig zijn in het levensmiddel. Bijvoorbeeld als de afbeelding het eindresultaat betreft na bereiding volgens de gebruiksaanwijzing. Of als een afbeelding aangeeft hoe je het levensmiddel zou kunnen gebruiken. In het laatste geval moet dan duidelijk ‘serveertip’ of ‘serveersuggestie’ worden vermeld.
Het juist vermelden van additieven blijkt een lastig punt te zijn. Vaak worden niet de juiste benamingen van additieven of categorieën gebruikt of de categorie wordt niet vermeld. Er zijn twee mogelijkheden om in de lijst van ingrediënten een additief te vermelden:
Hierbij moeten de benamingen worden aangehouden zoals ze in de wetgeving staan vermeld. Er mogen geen andere benamingen worden gebruikt. Daarnaast mag de naam van een additief niet gebruikt worden voor een ander ingrediënt dan een additief.
In bijlage II van Verordening (EG) nr. 1333/2008 zijn de benamingen en nummers van additieven opgenomen. In bijlage VII, deel C van Verordening (EU) nr. 1169/2011 staan de categorieën van functies van additieven vermeld.
Vaak zien onze specialisten dat de adresgegevens op de verpakking niet compleet zijn. Er wordt bijvoorbeeld alleen een bedrijfsnaam en een website vermeld.
In de lijst van verplichte vermeldingen (Verordening (EU) nr. 1169/2011, artikel 9) staat dat dit vermeld moet worden: “De naam of handelsnaam en het adres van de in artikel 8, lid 1, bedoelde exploitant van een levensmiddelenbedrijf”. Dit is de exploitant onder wiens naam of handelsnaam het levensmiddel in de handel wordt gebracht, of, indien de exploitant van een levensmiddelenbedrijf niet in de Unie is gevestigd, de invoerder die het levensmiddel in de Unie invoert.
In de praktijk betekent dit dat het volledige adres (naam, straat, huisnummer, postcode, vestigingsplaats) van de exploitant vermeld moet worden. Een postbusnummer of antwoordnummer mag ook worden gebruikt in plaats van een straatnaam. Alleen vermelden van een telefoonnummer, e-mailadres of website is niet voldoende. Deze mogen wel aanvullend worden vermeld.
De benaming en netto-hoeveelheid staan in bijna alle gevallen wel op de verpakking vermeld. Maar ze staan niet altijd in hetzelfde gezichtsveld. In artikel 13, lid 5 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 staat aangegeven welke verplichte vermeldingen in hetzelfde gezichtsveld moeten staan:
Gezichtsveld heeft wordt omschreven als “alle oppervlakken van een verpakking die uit één gezichtspunt kunnen worden gelezen”. Bij een rechthoekige verpakking hoeft dit niet per se dezelfde zijde te zijn, maar het moet wel in één oogopslag leesbaar zijn.
De commerciële naam van het levensmiddel staat vaak duidelijk op de voorkant van het product vermeld. Dat mag, maar de benaming zoals deze vermeld moet worden volgens de wetgeving ontbreekt nog wel eens of voldoet niet.
Voor sommige levensmiddelen is een wettelijke benaming vastgesteld in Europese of nationale wetgeving. Bijvoorbeeld: ‘melkchocolade’. Deze gereserveerde benaming mag niet worden gebruikt voor andere producten. Als er geen wettelijke benaming bestaat, moet een gebruikelijke of beschrijvende benaming worden gegeven. Een gebruikelijke benaming is een benaming die door consumenten wordt begrepen zonder dat uitleg nodig is. Bij een beschrijvende benaming wordt het levensmiddel zo omschreven dat voor de consument duidelijk is om wat voor product het gaat en het te onderscheiden is van andere producten waarmee het zou kunnen worden verward. Bijvoorbeeld: ‘gemarineerde gebakken kippendij in pindasaus, diepvries’.
In sommige gevallen moet er samen met de benaming een specifieke vermelding worden aangebracht. Deze zijn vastgesteld in bijlage III en VI van Verordening (EU) nr. 1169/2011. Bijvoorbeeld bij levensmiddelen met één of meer zoetstoffen: ‘met zoetstof(fen)’. De benaming hoeft niet per sé op de voorkant van de verpakking te worden vermeld.
Ons “check-je-etiket kaartje” is een handig gratis hulpmiddel voor het toepassen van Verordening (EU) nr. 1169/2011.
Twijfel je of jouw etiket voldoet aan de wetgeving? Of heb je vragen over het opstellen van etiketten? Onze Labelling Specialisten ondersteunen je graag. Neem contact op met onze Commercieel Manager.
