EU-wetgeving stelt eisen aan materialen die in contact komen met voedingsmiddelen, zoals verpakkingen. U moet aantonen dat er voldaan wordt aan wetgeving, zodat het materiaal veilig gebruikt kan worden in contact met levensmiddelen. Wanneer dient u migratietesten op te vragen? En wanneer is een migratietest goed en hoe weet u dit?
In verordening (EG) nr. 1935/2004 inzake voedselcontactmaterialen is een kaderverordening vastgelegd. Hierin worden de algemene regels beschreven en de grote principes die aan de basis liggen van de Europese reglementering voor materialen en voorwerpen bestemd om met LM in contact te komen.
De basisregels bestaan uit 3 punten. Contactmaterialen mogen:
Verder stelt deze verordening dat materialen en voorwerpen vergezeld moeten zijn van een schriftelijke verklaring waaruit blijkt dat aan de basisregels is voldaan. Dit noemen we de VVO ofwel Verklaring Van Overeenkomst. In België is een VVO steeds verplicht voor alle contactmaterialen. Dit is niet het geval in bepaalde andere EU landen. Er dient adequate informatie beschikbaar te zijn waaruit blijkt dat aan de verplichting is voldaan. Deze informatie wordt op verzoek aan de autoriteiten verstrekt. Bijvoorbeeld resultaten van migratie analyses, berekeningen en migratiemodellen.
Verordening (EU) Nr. 10/2011 van de Commissie van 14 januari 2011 behandelt materialen en voorwerpen van kunststof, bestemd om met levensmiddelen in contact te komen, ook “PIM” genoemd: “Plastic Implementation Measure’. Het gaat over voedselcontactmaterialen en -voorwerpen, alsmede delen daarvan, die uitsluitend uit kunststoffen bestaan. En die wet bepaalt welke stoffen precies gebruikt mogen worden en wat hiervoor de totale en specifiek migratielimieten zijn.
Met uitzondering van gerecycled plastic moeten alle materialen en stoffen genoemd in tabel 1 (onder andere) voldoen aan een totale migratielimiet en/of specifieke migratielimieten (SML). Om aan te tonen dat een materiaal voldoet, moet u migratietesten uitvoeren. Met de totale migratie wordt de inertie van een materiaal gemeten, terwijl de specifieke migratie over een afzonderlijke stof gaat waarvoor vanuit toxicologisch oogpunt een limiet nodig is.
Tabel 1: Materialen en stoffen waarvoor in de EU en/of in België regelgeving is opgesteld.
| EU wetgeving | BE wetgeving |
| Over materialen:
– Kunststoffen – Actieve en intelligente materialen – Gerecycled plastic materialen – Keramiek – Folie van geregenereerde cellulose
Over stoffen: – Bisphenol A in verven en coatings – Epoxyderivaten – N-nitrosamines en N-nitroseerbare stoffen r elastomeer- of rubberspenen en -fopspenen – Melamine in keukengerei geïmporteerd uit China of Hong Kong
|
Over materialen:
– Kunststoffen – Paper en karton – Bisfenol A – Metalen – Glas en glaskeramiek – Keramische materialen en emaille – Tin – Folie van geregenereerde cellulose – Hout en kurk |
Opnieuw migratietesten uitvoeren kan nodig zijn als bijvoorbeeld de wettelijke eisen veranderen. Hetzelfde geldt als het productieproces, de grondstoffen en/of hulpstoffen wijzigen. De nieuwe migratietest dient bij de leverancier van het contactmateriaal aangevraagd/door hem verschaft te worden. Zo trad op 23 september 2020 het 15e amendement van EG 10/2011in werking. Dit is gepubliceerd onder de vorm van EU Verordening 2020/1245. Deze beschrijft onder ander dat als een contactoppervlak bestemd is om herhaaldelijk in contact te komen met levensmiddelen, de vereiste migratietesten drie keer herhaald moeten worden op hetzelfde monster.
Met andere woorden: een lepel voor de saus, een schepje voor de kruiden, een machine onderdeel, et cetera. De analysekosten voor de producent ervan gaan dus ook maal 3. Dat geldt ook voor metalen. Hiervoor werd in België het KB metalen contactmaterialen uitgevaardigd in februari 2021. Concreet dient dus voor alle verkregen migratietesten nagekeken te worden of ze aan de nieuwe wetgeving voldoen. Anders moet een nieuwe opgevraagd worden.
Een afnemer in het buitenland kan eisen dat voldaan moet worden aan de in dat land geldende regelgeving. Hierdoor kunnen andere migratielimieten en/of testmethodieken van toepassing zijn, zoals dat voor de Verenigde Staten geldt. Daarnaast kunnen er migratielimieten zijn voor een materiaal dat noch in de EU, noch in België gereguleerd is.
Migratietesten worden uitgevoerd afhankelijk van de te verwachten gebruiksomstandigheden van het betreffende materiaal. De mate van migratie is namelijk afhankelijk van onder andere de contacttijd, de contacttemperatuur en het type levensmiddel. Er vindt meer migratie plaats bij een langere contacttijd, een hogere temperatuur, bij vette of zure levensmiddelen.
In verordening (EU) 10/2011 inzake kunststoffen (bijlage III) staan tabellen die aangeven welke simulant gebruikt kan worden voor welk levensmiddel of welke groep levensmiddelen. Ook zijn er tabellen met de te gebruiken testomstandigheden voor het te verwachten gebruik (bijlage V). Let op: er zijn daarnaast diverse uitzonderingen en alternatieven beschreven. Wilt u aan de hand van een analyserapport vaststellen of de uitgevoerde testen geschikt zijn voor een levensmiddel en de daarbij behorende omstandigheden (tijd, temperatuur, simulanten)? Gebruik dan daarvoor dezelfde tabellen uit verordening (EU) 10/2011. Neem ook dan de uitzonderingen en alternatieven mee. Voor een aantal materialen is de werkwijze voor het uitvoeren van de migratietesten vastgelegd in de betreffende wetgeving, bijvoorbeeld in de EU regelgeving voor spenen en keramiek.
Als levensmiddelenproducent dient u al de bovenvermelde informatie op te vragen aan de leveranciers van contactmaterialen. In sommige gevallen bijvoorbeeld wanneer je zelf veel informatie op de directe verpakking drukt, zal de verantwoordelijkheid van migratie bij u komen te vallen. Wees dus alert!
Vragen over het uitvoeren/controleren van een migratietest of een risicoanalyse op verpakking uitvoeren? Onze QA-adviseurs staat u graag te woord. Neem contact met ons op.
Op de hoogte blijven van al onze kennisartikelen, whitepapers en relevante ontwikkelingen in de foodindustrie? Volg ons op LinkedIn.
Neem contact op met onze Technisch Commercieel Manager - Labo.
In de Whitepaper Food Safety Culture: basis voor bestaansrecht beschrijven we het stappenplan voor een goede voedselveiligheidscultuur. Maar hoe implementeer je dit in de praktijk? Volg dit praktijkpl...
Het opbouwen van een sterke Food Safety Culture (voedselveiligheidscultuur) is een zeer belangrijk aspect voor bedrijven in de levensmiddelenindustrie. Ook verschillende kwaliteitsstandaarden, zoal...
ISO 22000 stelt vereisten voorop voor een voedselveiligheidsmanagementsysteem zodat ondernemingen uit de levensmiddelenindustrie kunnen aantonen dat ze in staat zijn om gevaren voor de voedselveilighe...
Een goede Quality Assurance is heel belangrijk voor de organisatie. Niet voor niets worden er almaar hogere eisen gestel...
Komen u en uw kwaliteitsmedewerkers ook tijd te kort voor alle werkzaamheden? Of is het hoog tijd voor iemand met een fr...
U wilt de kwaliteit waarborgen binnen uw bedrijf en ze naar een hoger niveau tillen? Er bestaan veel verschillende voeds...
Iedere kwaliteitsafdeling heeft een zeer uitgebreid takenpakket. Zowel documentair als op de werkvloer dient de kwalitei...
Door de snel evoluerende markt voor voedingsmiddelen is het voor bedrijven belangrijk om het overzicht te behouden van d...
In ons laboratorium voeren we bacteriologische en chemische analyses uit. De uitslag verwerken we in een rapport dat we ...
Neem contact op met onze Technisch Commercieel Manager - Labo
Op de hoogte blijven? Meld u gratis aan voor de nieuwsbrief
Door bundeling van alle expertises helpt Normec Foodcare met allerhande vraagstukken en oplossingen op het gebied van procesbeheersing, kwaliteit en voedselveiligheid, laboratoriumonderzoek, smaaktesten, QA-automatisering, flexibele inzet van kwaliteitsmanagers en keurmeesters, opleidingen en trainingen, risicomanagement en etiketcontrole.
Wil u meer weten? Neem contact met ons op.
Vanaf 1 april 2022 maakt Micro-Smedt deel uit van Normec Foodcare.
Met Micro-Smedt als deel van de Normec Foodcare-familie, versterken we onze dienstverlening en halen we heel wat extra kennis in huis. Alle diensten van Micro-Smedt zijn vanaf nu op de website van Normec Foodcare te vinden.
Ben jij enthousiast over deze e-learning module? Bekijk dan de andere e-learning modules en trainingen in ons aanbod. Natuurlijk kan je ons ook altijd bellen voor een adviesgesprek, we horen graag van je!
