Nieuwe wetgeving in Frankrijk: MOSH/MOAH  

Dit is een premiumartikel. Premiumartikelen maken deel uit van het Normec Foodcare Kenniscentrum abonnement.  Alle kennis en ervaring vanuit elke expertise komt samen in de Kennisbank. Je vindt hier alle relevante informatie over diverse productgroepen en wetgeving. Benieuwd? Lees wat het Normec Foodcare Kenniscentrum jou kan bieden.

MOAH en MOSH zijn minerale oliën die in sommige voedingsmiddelen voorkomen. Deze producten kan je onder andere in inkt terugvinden welke gebruikt wordt op verpakkingen bestemd voor de voedingsindustrie. De wetgeving rond deze minerale oliën is gewijzigd. Hoe kan ik mij als voedselproducent wapenen? Mogen producten nog op de markt worden gebracht als de verpakking MOSH/MOAH bevat? Wat is het gezondheidsgevaar? 

MOH/MOSH/MOAH?

Koolwaterstoffen uit minerale oliën (MOH’s: mineral oil hydrocarbons ) zijn chemische verbindingen die worden gewonnen uit ruwe olie, maar ook kunstmatig kunnen worden geproduceerd. De minerale olie koolwaterstoffen worden opgedeeld in 2 groepen: de verzadigde fractie of de MOSH’s (mineral oil saturated hydrocarbons) en de aromatische fractie of de MOAH’s (mineral oil aromatic hydrocarbons). Ze komen meestal voor in complexe mengsels met diverse eigenschappen.  

Minerale oliën kunnen via diverse wegen in levensmiddelen terechtkomen. Onder andere via milieuverontreinigingen, smeermiddelen, additieven gebruikt in levensmiddelen en verpakkingsmaterialen (onder andere gerecycled karton en drukinkten) en via gewasbeschermingsmiddelen. De bron van de MOH-contaminatie is veelal moeilijk te achterhalen. De MOSH en MOAH-gehaltes die in levensmiddelen aangetroffen worden, kunnen sterk variëren waarbij het MOSH-gehalte meestal hoger is dan het MOAH-gehalte.  

Risico’s?

MOAH zijn vermoedelijk kankerverwekkend en mutageen. MOSH daarentegen zijn mutageen noch kankerverwekkend, maar er werd aangetoond dat deze bij de mens in verschillende organen accumuleren (ophopen). Bij ratten leidt de blootstelling aan MOSH tot de vorming van ontstekingen in de lever, waarvan de relevantie voor de mens nog onduidelijk is. Over de toxiciteit en het potentiële risico van MOSH en MOAH zijn nog veel onzekerheden.  

Europa

Op Europees niveau dienen de lidstaten de aanwezigheid van minerale olie (zowel MOAH als MOSH) in levensmiddelen op te volgen. Dit is belangrijk om een beter inzicht te krijgen in het voorkomen van MOSH en MOAH in levensmiddelen en welke levensmiddelen bijdragen tot de blootstelling van de consument. De analyseresultaten dienen aan de EFSA gerapporteerd te worden voor verdere studie. In die zin wordt de analyse van de volgende levensmiddelen aanbevolen: dierlijk vet, brood en broodjes, banketbakkerswaren, ontbijtgranen, suikerwerk (met inbegrip van chocolade) en cacao, visvlees, visproducten (vis in blik), granen voor menselijke consumptie, ijs en desserts, oliehoudende zaden, deegwaren, van granen afgeleide producten, peulvruchten, worst, noten, plantaardige olie en materialen die met levensmiddelen in contact komen. Wanneer MOH’s in levensmiddelen worden aangetroffen, zouden de lidstaten verder onderzoek in de levensmiddelenbedrijven moeten verrichten om te kunnen nagaan wat de mogelijke bronnen zijn.  

Er is nog geen wetgeving, maar er werd wel al een gezamenlijk statement opgesteld: “The joint statement of 21 April 2022 of the Member States regarding the presence of Mineral Oil Aromatic Hydrocarbons (MOAH) in food, including food for infants and young children”. Hierin zijn reeds een aantal limieten opgenomen: 

• 0,5 mg/kg voor droge voedingsmiddelen met een laag vet-/oliegehalte (≤ 4% vet/olie) 
• 1 mg/kg voor voedingsmiddelen met een hoger vet/oliegehalte (> 4% vet/olie, ≤50% vet/olie) 
• 2 mg/kg voor vetten/oliën of voedingsmiddelen met >50% vet/olie 

Deze limieten gelden voor alle levensmiddelen en zoals ze verkocht worden op de markt ongeacht de bron van de MOAH. De totale MOAH-concentratie omvat de fractie van MOAH ≥C10 tot ≤C50.  

Zodra het nieuwe EFSA-advies beschikbaar is, zal worden beoordeeld of er wijzigingen nodig zijn voor de vereisten voor bepaalde additieven of materialen die met levensmiddelen in contact komen. 

Meer weten over MOSH-MOAH en levensmiddelen? Lees ook: Ontwerpnormen voor MOAH

Frankrijk

Frankrijk heeft recent een decreet gepubliceerd in het Franse staatsblad (Légifrance) betreffende verpakkingsmateriaal voor de voedingsindustrie. Zoals verschenen specifieert het decreet van 13 april 2022 de stoffen in minerale oliën waarvan het gebruik verboden is op verpakkingen en voor bedrukking bestemd voor het publiek. Dit verbod is in werking getreden op 1 januari 2023.   

Voor de toepassing van dit besluit wordt onder “minerale oliën” verstaan: oliën die zijn geproduceerd uit grondstoffen afgeleid van aardolie-koolwaterstoffen die onder andere worden gebruikt bij de vervaardiging van inkten. 
De stoffen waarop het verbod op het gebruik van minerale oliën betrekking heeft, zijn: 

•  Aromatische koolwaterstoffen uit minerale olie (MOAH) met 1 tot 7 aromatische ringen; 
•  Verzadigde koolwaterstoffen uit minerale olie (MOSH) met 16 tot 35 koolstofatomen.

Tot 31 december 2024 geldt het verbod op het gebruik van minerale oliën wanneer de concentratie in massa in de inkt van de aromatische koolwaterstoffen (MOAH) uit minerale olie groter is dan 1%. 

Vanaf 1 januari 2025 geldt het verbod op het gebruik van minerale oliën: 

• Voor aromatische koolwaterstoffen (MOAH) uit minerale olie, wanneer de massaconcentratie in de inkt van deze stoffen groter is dan 0,1% of de massaconcentratie in de inkt van verbindingen met 3 tot 7 aromatische ringen groter is dan één deel per miljoen (ppm).
• Voor verzadigde koolwaterstoffen uit minerale olie (MOSH), wanneer de massaconcentratie in de inkt van deze stoffen groter is dan 0,1%.

Het voldoen aan de voorwaarden kan vóór of na het aanbrengen of bedrukken worden gecontroleerd.   

Er is een overgangsperiode voorzien voor verpakkingen geproduceerd/geïmporteerd vóór 01/01/2023. Verpakkingen gebruikt na deze datum maar geproduceerd/geïmporteerd voor deze datum mogen in de voedingsrekken blijven. Let op: bedrukte verpakkingen en papier krijgen een periode van afzet van voorraden van 12 maanden vanaf de datum van productie. Houd rekening met deze periode van afzet.   

Houd dus bij de keuze en het ontwerp van de verpakking de specificaties van de inkt in de gaten.

Je las een premiumartikel van het Normec Foodcare Kenniscentrum. Smaakt het naar meer? Bekijk dan de mogelijkheden van het Kenniscentrum abonnement. Hiermee heb je direct toegang tot alle kennis.