Blog

Wat houden de nieuwe Nederlandse Richtlijnen Kruisbesmetting Allergenen in?

productlijn checken

Wat houden de nieuwe Nederlandse Richtlijnen Kruisbesmetting Allergenen in?

De federatie voor de Nederlandse levensmiddelenindustrie (FNLI) heeft recent de Richtlijnen Kruisbesmetting Allergenen gepubliceerd. Dit zijn de officiële richtlijnen die de FNLI samen met het Centraal Bureau Levensmiddelenhandel (CBL) op verzoek van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) heeft opgesteld. Ze zijn een aanvulling op de nieuwe wijzigingen van het Allergenenbeleid van VWS dat per 1 januari 2026 moet worden geïmplementeerd en de Mededeling van de Europese Commissie bij Verordening (EU) nr. 852/2004 die in 2022 is gepubliceerd. Wat staat er in de nieuwe richtlijnen en wat betekent dit voor jou als levensmiddelenbedrijf?

 

Wat staat er in de richtlijn?

De richtlijnen gaan uitgebreid in op informatiebeheer, schoonmaak, validatie, risicobeoordelingen en de waarschuwingsvermelding van kruisbesmettingsallergenen, ook wel bekend als PAL (precautionary allergen labelling). De richtlijnen komen bijeen in de basiscriteria voor het gebruik van een PAL. Hierin is verduidelijkt dat het gebruik van een PAL op een etiket of productspecificatie moet worden onderbouwd met:

  • Informatie die laat zien dat kruisbesmetting in de praktijk daadwerkelijk kan optreden;
  • Een risicobeoordeling waaruit blijkt dat de hoeveelheid allergeen de veilige grens niet overschrijdt;
  • Documentatie waaruit blijkt dat preventieve maatregelen genomen zijn en kruisbesmetting onvermijdbaar is, zodat een PAL niet gebruikt wordt in plaats van het nemen van preventieve maatregelen.

Als deze onderbouwing ontbreekt, mag er geen PAL worden gebruikt. Het document gaat precies in op hoe deze onderbouwing aan de hand van (grondstof)informatie en -beheer, preventieve scheiding, reiniging en validatie en het gebruik van een risicobeoordeling kan worden opgesteld. Er worden ook duidelijke voorbeelden en tips gegeven.

schoonmaken

Wat betekent dit voor productiebedrijven?

In de komende anderhalve jaar is het belangrijk om een allergenenmanagementplan op te zetten en te zorgen voor de juiste PAL vermelding op de verpakking. In het allergenenmanagementplan kun je alle allergeneninformatie verzamelen en beheren. Dit plan bestaat uit:

  • Allergeneninformatie over alle grondstoffen, verpakkingsmaterialen, maar ook proces- en technologische hulpstoffen. Hierbij is ook kruisbesmetting uit voorgaande stappen in de keten meegenomen (bij voorkeur in mg allergeen eiwit). De informatie moet actueel zijn en kan een ingevulde vragenlijst, verklaring van de leverancier of productspecificatie zijn. Het wordt dan ook aangeraden om allergeneninformatie in je eigen productspecificaties op te nemen.
  • Een overzicht van grondstof en productscheiding in plaats en tijd.
  • Een overzicht van productievolgorde en hoe hierin rekening is gehouden met allergenen.
  • Een schoonmaakplan waarin rekening wordt gehouden met het allergenenprofiel van de producten. Als een reiniging wordt ingezet om kruisbesmetting met allergenen te voorkomen, is dit ook in een schoonmaakmatrix of productievolgorde opgenomen.
  • Validatie van de reinigingen. Elk type reiniging, ingezet om kruisbesmetting met allergenen te voorkomen, moet worden gevalideerd. Ieder type reiniging krijgt zijn eigen validatieplan met onderbouwing, monsters, analyses en interpretaties.
  • Een risicobeoordeling waarin rekening is gehouden met de nieuwe referentiedosissen, consumptiegrootte (en hoe dit is onderbouwd), homogene en puntbesmetting en de uiteindelijke risico’s die de kruisbesmettingen met zich meebrengen.
  • Een overzicht van producten waarbij een PAL wordt gebruikt, hoe deze is verwoord en hoe het (aan de hand van bovenstaande gegevens) is onderbouwd.

Aan de slag met allergenenmanagement

Er is veel te doen. In de praktijk zien we dat veel bedrijven het allergenenmanagement nog onvoldoende op orde hebben en moeten hier nu echt mee aan de slag. De nieuwe richtlijnen zijn duidelijk en goed te implementeren in bestaande voedselveiligheidssystemen. Het document staat vol met praktische tips, handige voorbeelden en de nodige verduidelijking.

Ga er nu mee aan de slag, dan ben je goed voorbereid voor 2026. Voor extra hulp staan onze allergenenexperts voor je klaar.

Auteur: Normec Foodcare
Kennispartner in voedselveiligheid, productkwaliteit en smaak