Allergenenvermelding op etiketten

Hoe dien je een allergeen op het etiket te vermelden?

Allereerst moet er rekening gehouden worden met de manier van vormgeven van de allergenenvermelding, ook wel typografie genoemd. Verordening (EU) nr. 1169/2011, artikel 21, lid 1b zegt hier het volgende over:  ‘de naam van de in bijlage II opgenomen stoffen of producten wordt benadrukt door middel van een typografie die ervoor zorgt dat deze naam duidelijk te onderscheiden is van de rest van de lijst met ingrediënten, bijvoorbeeld door middel van het lettertype, de stijl of de achtergrondkleur.’

Er zit dus best wat flexibiliteit in de wijze van weergeven. Dit geldt ook voor het deel van het woord wat afwijkend wordt weergegeven. Als een naam van een ingrediënt uit meerdere losse woorden bestaat is het voldoende om alleen het woord te benadrukken wat overeenkomt met de allergene stof zoals omschreven in bijlage II.

Een voorbeeld hiervan is yoghurtpoeder van magere melk. Wanneer een allergeen een deel van een woord beslaat, is het voldoende om alleen dat deel te benadrukken. Denk hierbij aan melkpoeder. In het geval van een samengesteld ingrediënt benadruk je de allergene stof binnen het samengestelde ingrediënt en niet het hele ingrediënt, bijvoorbeeld sojasaus (water, sojabonen..).

Het is niet toegestaan om de informatie over allergenen te herhalen buiten de lijst van ingrediënten. Ook niet met het woord ‘bevat’ gevolgd door de betreffende allergenen. Als er in de ingrediëntenlijst bijvoorbeeld melk en soja vermeld staan als allergeen, dan mag er niet nogmaals ergens op het etiket staan, bevat: melk en soja.

Vermelding van glutenbevattende granen en noten

In de praktijk zien we dat de allergenen glutenbevattende granen en noten vragen op kunnen roepen. Het is niet voor iedereen duidelijk wat precies het allergeen is dat afwijkend weergegeven moet worden. Is het allergeen spelt of tarwe en moet daar ook nog gluten bij vermeld worden? Het interpretatiedocument gaat wat dieper in op deze beide groepen allergenen.Als een levensmiddel glutenbevattende granen bevat moet duidelijk vermeld worden om welke specifieke graansoort het gaat en is alleen de vermelding van ‘gluten’ niet voldoende.

Bijvoorbeeld havervlokken, gerstemoutazijn.Dit geldt ook voor ‘spelt’, ‘khorasan’ of ‘durum’. Er moet in deze gevallen aangegeven worden dat de specifieke graansoort ‘tarwe’ is. Vrijwillig mag hier ‘durum’, ‘spelt’ of ‘khorasan’ aan toegevoegd worden. Bijvoorbeeld tarwe of tarwe (spelt) of spelttarwe.Het woord ‘gluten’ mag vrijwillig toegevoegd worden aan de vermelding van de specifieke graansoort. Bijvoorbeeld tarwemeel (gluten). Als gluten als ingrediënt wordt toegevoegd, moet de graansoort waarvan het gluten afkomstig is ook worden vermeld. Bijvoorbeeld gluten (tarwe) of tarwegluten.Net als bij glutenbevattende granen moet ook bij noten de specifieke noot vermeld worden, bijvoorbeeld pecannoot.

Vrijstelling

Artikel 21, lid 1, laatste alinea geeft aan dat er uitzonderingen zijn voor de vermelding van allergenen op een etiket. Het is niet vereist om allergenen te vermelden als de benaming van het levensmiddel duidelijk verwijst naar het betreffende allergeen én waarvoor het niet verplicht is om een lijst van ingrediënten te verstrekken. Voorbeelden hiervan zijn ‘kaas’ en ‘room’. Als er wel een lijst van ingrediënten wordt vermeld (vrijwillig of verplicht), dan moet het allergeen altijd benadrukt worden in de ingrediëntenlijst.Als de kaassoort echter wordt verkocht onder een handelsmerk/merknaam die niet duidelijk verwijst naar het allergeen, moet er aanvullende informatie gegeven worden die wel duidelijk verwijst naar het allergeen. Deze moet in de onmiddellijke nabijheid van de benaming staan. Bijvoorbeeld ‘Ambert’ ‘blauwschimmelkaas’.

Let er op dat het per lidstaat kan verschillen of het een voor de consument duidelijke benaming van een levensmiddel is. In Frankrijk zijn bepaalde kazen heel gangbaar die wij in Nederland niet kennen. Daardoor kan de duidelijke verwijzing met een allergeen mogelijk missen.

Allergenen vermelding bij niet-voorverpakte levensmiddelen

Het is aan de verschillende lidstaten om voor niet-voorverpakte levensmiddelen zelf nationale wetgeving op te stellen. Het gaat er om dat een consument bij aankoop van een levensmiddel een doordachte keuze kan maken. De manier waarop dit gecommuniceerd wordt kan variëren, bijvoorbeeld een etiket, ander begeleidend materiaal of technologische hulpmiddelen. Als dit niet nationaal is vastgesteld zijn de bepalingen hierboven vermeld over voorverpakte levensmiddelen van toepassing op niet-voorverpakte levensmiddelen. In Nederland is dit vastgelegd in de warenwetregeling allergeneninformatie niet-voorverpakte levensmiddelen.

Meer informatie

Heb je hulp nodig bij het samenstellen van etiketten? Wij staan voor je klaar. Neem contact met ons op.