header oranje fruit en groenten

Allergenen wetgeving

| Gemiddelde leestijd: 6 min
Dit bericht is 1543 keer bekeken

Bedrijven die met voedingsmiddelen werken, moeten voldoen aan allergenen wetgeving. Wat betekent dit en waar moet je op letten? En hoe zorg je voor goed allergenenmanagement binnen je bedrijf?

Inhoudsopgave

Wat zijn allergenen?

Welke allergenen wetgeving is er?

Wat zijn de 14 verplichte allergenen?

Allergenen eisen in voedselveiligheidsstandaarden

Ketenbeheersing

Allergenen op etiket

Allergenenmanagementsysteem opzetten

SimplyOK certificatieschema

Validatie allergenen

Allergenen training

Wat zijn allergenen?

Het woord ‘allergie’ betekent letterlijk: veranderde reactie. Het immuunsysteem van iemand die allergisch is, reageert op een andere manier op stoffen van buitenaf dan dat van iemand die niet allergisch is. Allergenen zijn dus stoffen en producten die mogelijk een allergie of een intolerantie veroorzaken. Voor mensen met een allergie is het erg belangrijk dat ze een goede afweging kunnen maken of een product voor hen wel of niet geschikt is om te kopen. Daarom is er allergenen wetgeving.

Wat houdt de allergenenwetgeving in?

Allergenen wetgeving is in diverse Europese verordeningen vastgelegd. We zetten hier enkele verordeningen voor je op een rij.

  • In Verordening (EU) nr. 178/2002 tot vaststelling van de algemene beginselen en voorschriften van de levensmiddelenwetgeving artikel 14, lid 1 staat ‘levensmiddelen worden niet in de handel gebracht indien zij onveilig zijn’.
  • In Verordening (EG) Nr. 852/2004 inzake levensmiddelenhygiëne is vermeld dat geproduceerde levensmiddelen ten minste moeten voldoen aan goede hygiënepraktijken om de aanwezigheid van stoffen die allergieën of intoleranties veroorzaken te voorkomen of te beperken. Daarnaast wordt hierin verwezen naar de nieuwe Code of Practice (CXC 80-2020) die de omgang met voedselallergenen voor exploitanten van levensmiddelenbedrijven beschrijft.
  • In artikel 21 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 betreffende de verstrekking van voedselinformatie aan consumenten is bepaald dat je de allergenen in de ingrediëntendeclaratie moeten opnemen.

Je bedrijf moet er dus alles aan doen om te zorgen dat consumenten met voedselallergieën veilig kunnen genieten van eten en drinken.

Wat zijn de 14 verplichte allergenen?

Volgens de allergenen wetgeving zijn er 14 stoffen en producten die allergieën of intoleranties veroorzaken.  Hier moet je een vermelding van maken op het het etiket van het product. De volgende stoffen en producten zijn opgenomen in de wetgeving:

  • glutenbevattende granen
  • schaaldieren
  • eieren
  • vis
  • pinda’s (aardnoten)
  • soja
  • melk (inclusief lactose)
  • noten
  • selderij
  • mosterd
  • sesamzaad
  • SO2 / sulfiet (> 10mg/kg)
  • lupine
  • weekdieren

Benieuwd naar een specifieke omschrijving per allergene stof? Zie hiervoor bijlage II van Verordening (EU) nr. 1169/2011.

Allergenen eisen in voedselveiligheidsstandaarden

Naast wetgeving heb je binnen je bedrijf vaak ook te maken met eisen uit voedselveiligheidsstandaarden, zoals BRCGS, IFS en FSSC 22000. Hierin zijn aanvullende eisen opgenomen voor allergenenmanagement. In BRCGS Food Safety is bijvoorbeeld deze fundamentele eis opgenomen: ‘De vestiging heeft een systeem voor het beheer van allergene materialen, waardoor het risico op product besmetting met allergenen wordt geminimaliseerd en er aan de wettelijke vereisten van het land van verkoop wordt voldaan’. Lees de eisen in de voedselveiligheidsstandaard waarvoor je bedrijf gecertificeerd is goed na en tref de nodige beheersmaatregelen om aan de eisen te voldoen.

Ketenbeheersing om te voldoen aan allergenen wetgeving

Allergenenmanagement is van belang in alle schakels van de voedselketen. Het voorkomen van kruisbesmettingen met allergenen en verschaffen van de juiste informatie over het product begint bij de boer en eindigt pas bij de consument. Alle schakels daartussen, zoals de fabrikant, transporteur, retailer, horeca en catering, moeten zorg dragen voor een goede allergenenbeheersing. Naast allergenen beheersmaatregelen, zoals gescheiden opslag van producten met allergenen en schoonmaakmaatregelen moet je dus al bij de leveranciersselectie rekening houden met allergenenmanagement. En natuurlijk is het verstrekken van de juiste allergeneninformatie aan je afnemers ook van groot belang.

 

Allergenen op etiket

In artikel 21 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 is bepaald dat je de allergenen in de lijst van ingrediënten moeten opnemen. Elk ingrediënt dat een allergeen is of bevat moet zijn benadrukt door middel van een andere typografie, bijvoorbeeld door een afwijkend lettertype, andere stijl of achtergrondkleur. Ook vermelding van allergenen in technische hulpstoffen is verplicht gesteld. Als er op het etiket geen lijst van ingrediënten staat vermeld, moet je allergenen vermelden door ‘bevat’ plus de naam van het allergeen te benoemen.

Allergenen filet americanAllergenen kaaswafelbolletjes

Gluten

Voor gluten is er extra wetgeving in de vorm van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 828/2014. Hierin staan voorschriften voor het voorlichten van de consument over de afwezigheid of de verminderde aanwezigheid van gluten in levensmiddelen.

De uitvoeringsverordening staat toe dat claims zoals ‘geschikt voor personen met een glutenintolerantie’ en ‘geschikt voor coeliakiepatiënten’ gebruikt mogen worden op etiketten van voedingsmiddelen die weinig tot geen gluten bevatten. Leveranciers mogen tevens de claims ‘speciaal bereid voor personen met een glutenintolerantie’ of ‘speciaal bereid voor coeliakiepatiënten’ vermelden op het etiket.

Niet-voorverpakte producten

Bij niet-voorverpakte producten moeten ook de allergenen worden aangegeven. Dit is bijvoorbeeld van toepassing op vleeswaren die gesneden worden bij de slager of gevulde koeken die in de supermarkt worden afgebakken.

Gevolgen niet goed vermelden van allergenen

Als de allergenen niet goed op de producten vermeld staan, vindt er een recall plaats. Ook een boete van de NVWA kan het gevolg zijn. Daarom is het zo belangrijk dat alles goed volgens de wetgeving vermeld staat op jouw producten. Wil je graag aantonen dat het allergenenmanagement onder controle is? Dat kan via VITAL of SimplyOK.

Etiket laten checken

Wil je je etiket door een specialist laten checken om zo zeker te weten dat jouw etiket de allergenen op de juiste manier vermeld? Wij voeren graag een etiketcheck voor je uit.

Allergenenmanagementsysteem opzetten

Bij allergenenmanagement en het voldoen aan de allergenen wetgeving en certificeringseisen is het belangrijk dat iedereen in het bedrijf zijn verantwoordelijkheden kent. Een goed werkend allergenenmanagementsysteem overlapt namelijk de gehele organisatie. Het HACCP-team speelt hierin een belangrijke rol. Wil je weten hoe je jouw allergenenmanagementsysteem naar een hoger niveau tilt? Dan is een nul audit allergenenmanagement een goede start.

  • Allergenenexpert komt een halve dag op locatie
  • Je ontvangt een rapportage met aanbevelingen
  • Op basis van de bevindingen ontvang je aanvullend een plan van aanpak met de werkzaamheden die nog uitgevoerd moeten worden
  • In overleg wordt een programma opgesteld
Voedselveiligheidsplan

SimplyOK certificatieschema

Met het SimplyOK certificatieschema, ook wel Code of Practice genoemd, kun je aan de hand van een stappenplan het allergenenbeheersysteem van je bedrijf in de praktijk te beoordelen. De Code of Practice van SimplyOK is gebaseerd op vijf basispijlers van allergenenbeheer:

  1. Correcte en volledige grondstofinformatie
  2. Toepassen juiste receptuur
  3. Opstellen van juiste informatie in combinatie met het ontwerp van het etiket
  4. Voorkomen van verwisseling van product en/of verpakkingsmateriaal
  5. Voorkomen van kruisbesmetting mede door het uitvoeren van een kwantitatieve risicobeoordeling met hulp van VITAL®.

Onze allergenenmanagement experts helpen bij het opzetten van een kwaliteitssysteem dat voldoet aan de eisen en begeleiden je bij het certificatietraject.

Whitepaper Allergenenmanagement

Duik in de wereld van allergenen

Download de whitepaper

Validatie allergenen

Het uitvoeren van validaties voor allergenen is belangrijk om te onderbouwen:

  • Dat kruisbesmetting wordt voorkomen
  • Dat de schoonmaak doeltreffend wordt uitgevoerd
  • Of een allergenen vrij claim gebruikt mag worden

Er zijn vele analysemethoden beschikbaar om allergenen te onderzoeken. We zetten enkele methoden voor je op een rij:

  • Sneltesten: deze kunnen zonder laboratorium uitgevoerd worden. Deze testen voer je uit voor de validatie van de reiniging of in geval van een snelle check van binnenkomende grondstoffen, zodat direct actie ondernomen kan worden. De testen zijn goedkoop en snel, maar geven geen waarden aan.
  • Laboratoriumanalyses op allergenen met ELISA, PCR en LC-MS technieken.

We geven je graag advies over het uitvoeren van de juiste testen en laboratoriumanalyses.

Hulp nodig bij allergenen wetgeving?

Wij ondersteunen bedrijven in de gehele voedselketen bij allergenenmanagement. Laat ons weten welk allergenen vraagstuk speelt binnen jouw bedrijf. Onze specialisten vanuit verschillende disciplines, zoals het laboratorium, QA adviseurs, etiketspecialisten en trainers, helpen je graag verder. Neem contact met ons op.

logo-nf-vierkant
Auteur: Normec Foodcare Kennispartner in voedselveiligheid, productkwaliteit en smaak
zaki-juiste-formaat-website.jpg

Meer over dit onderwerp?

Neem contact op met onze Commercieel Manager Zaki Al Salihi.

Neem contact op

Gerelateerde kennisbank artikelen

Top 3 meest gelezen

normec vis

Belangrijke aandachtspunten bij de etikettering van diepgevroren levensmiddelen

In Verordening (EU) Nr. 1169/2011 over voedselinformatie aan consumenten staan de algemene regels voor de etikettering van levensmiddelen. Er zijn ook levensmiddelen waar specifieke regels voor gelden...
06 Juli 2021
Listeria monocytogenes challenge test

Challenge testen Listeria monocytogenes: al meer dan 10 jaar een begrip

Zijn de producten van je bedrijf veilig te eten binnen de houdbaarheidstermijn? De challenge test is een belangrijke tool om dit te ontdekken. Normec Foodcare voert al meer dan 10 jaar onder accredita...
01 Maart 2023
Logo WSPFood

WSP Food tilt de kwaliteitsborging naar een hoger niveau

WSP Food in Beuningen versnijdt en verpakt hoogwaardige vleeswaren sinds 2009. Om de kwaliteitsborging naar een nog hoger niveau te tillen en meer inzicht te verkrijgen in KPI’s, heeft het bedrijf g...
02 November 2020

Gerelateerde diensten

Gerelateerde branches

zaki-juiste-formaat-website.jpg

Hulp nodig met jouw product in de foodsector?

Neem contact op met onze Commercieel Manager Zaki Al Salihi

  • This field is for validation purposes and should be left unchanged.

zaki-juiste-formaat-website.jpg

Op de hoogte blijven? Meld je gratis aan voor de nieuwsbrief