Bedrijven die met voedingsmiddelen werken, moeten voldoen aan allergenen wetgeving. Wat betekent dit en waar moet je op letten? En hoe zorg je voor goed allergenenmanagement binnen je bedrijf?
Inhoudsopgave
Welke allergenen wetgeving is er?
Wat zijn de 14 verplichte allergenen?
Allergenen eisen in voedselveiligheidsstandaarden
Het woord ‘allergie’ betekent letterlijk: veranderde reactie. Het immuunsysteem van iemand die allergisch is, reageert op een andere manier op stoffen van buitenaf dan dat van iemand die niet allergisch is. Allergenen zijn dus stoffen en producten die mogelijk een allergie of een intolerantie veroorzaken. Voor mensen met een allergie is het erg belangrijk dat ze een goede afweging kunnen maken of een product voor hen wel of niet geschikt is om te kopen. Daarom is er allergenen wetgeving.
Allergenen wetgeving is in diverse Europese verordeningen vastgelegd. We zetten hier enkele verordeningen voor je op een rij.
Je bedrijf moet er dus alles aan doen om te zorgen dat consumenten met voedselallergieën veilig kunnen genieten van eten en drinken.
Volgens de allergenen wetgeving zijn er 14 stoffen en producten die allergieën of intoleranties veroorzaken. Hier moet je een vermelding van maken op het het etiket van het product. De volgende stoffen en producten zijn opgenomen in de wetgeving:
Benieuwd naar een specifieke omschrijving per allergene stof? Zie hiervoor bijlage II van Verordening (EU) nr. 1169/2011.
Naast wetgeving heb je binnen je bedrijf vaak ook te maken met eisen uit voedselveiligheidsstandaarden, zoals BRCGS, IFS en FSSC 22000. Hierin zijn aanvullende eisen opgenomen voor allergenenmanagement. In BRCGS Food Safety is bijvoorbeeld deze fundamentele eis opgenomen: ‘De vestiging heeft een systeem voor het beheer van allergene materialen, waardoor het risico op product besmetting met allergenen wordt geminimaliseerd en er aan de wettelijke vereisten van het land van verkoop wordt voldaan’. Lees de eisen in de voedselveiligheidsstandaard waarvoor je bedrijf gecertificeerd is goed na en tref de nodige beheersmaatregelen om aan de eisen te voldoen.
Ketenbeheersing om te voldoen aan allergenen wetgeving
Allergenenmanagement is van belang in alle schakels van de voedselketen. Het voorkomen van kruisbesmettingen met allergenen en verschaffen van de juiste informatie over het product begint bij de boer en eindigt pas bij de consument. Alle schakels daartussen, zoals de fabrikant, transporteur, retailer, horeca en catering, moeten zorg dragen voor een goede allergenenbeheersing. Naast allergenen beheersmaatregelen, zoals gescheiden opslag van producten met allergenen en schoonmaakmaatregelen moet je dus al bij de leveranciersselectie rekening houden met allergenenmanagement. En natuurlijk is het verstrekken van de juiste allergeneninformatie aan je afnemers ook van groot belang.
![]() |
In artikel 21 van Verordening (EU) nr. 1169/2011 is bepaald dat je de allergenen in de lijst van ingrediënten moeten opnemen. Elk ingrediënt dat een allergeen is of bevat moet zijn benadrukt door middel van een andere typografie, bijvoorbeeld door een afwijkend lettertype, andere stijl of achtergrondkleur. Ook vermelding van allergenen in technische hulpstoffen is verplicht gesteld. Als er op het etiket geen lijst van ingrediënten staat vermeld, moet je allergenen vermelden door ‘bevat’ plus de naam van het allergeen te benoemen.
![]() ![]() |
Voor gluten is er extra wetgeving in de vorm van Uitvoeringsverordening (EU) nr. 828/2014. Hierin staan voorschriften voor het voorlichten van de consument over de afwezigheid of de verminderde aanwezigheid van gluten in levensmiddelen.
De uitvoeringsverordening staat toe dat claims zoals ‘geschikt voor personen met een glutenintolerantie’ en ‘geschikt voor coeliakiepatiënten’ gebruikt mogen worden op etiketten van voedingsmiddelen die weinig tot geen gluten bevatten. Leveranciers mogen tevens de claims ‘speciaal bereid voor personen met een glutenintolerantie’ of ‘speciaal bereid voor coeliakiepatiënten’ vermelden op het etiket.
Bij niet-voorverpakte producten moeten ook de allergenen worden aangegeven. Dit is bijvoorbeeld van toepassing op vleeswaren die gesneden worden bij de slager of gevulde koeken die in de supermarkt worden afgebakken.
Als de allergenen niet goed op de producten vermeld staan, vindt er een recall plaats. Ook een boete van de NVWA kan het gevolg zijn. Daarom is het zo belangrijk dat alles goed volgens de wetgeving vermeld staat op jouw producten. Wil je graag aantonen dat het allergenenmanagement onder controle is? Dat kan via VITAL of SimplyOK.
Wil je je etiket door een specialist laten checken om zo zeker te weten dat jouw etiket de allergenen op de juiste manier vermeld? Wij voeren graag een etiketcheck voor je uit.
Bij allergenenmanagement en het voldoen aan de allergenen wetgeving en certificeringseisen is het belangrijk dat iedereen in het bedrijf zijn verantwoordelijkheden kent. Een goed werkend allergenenmanagementsysteem overlapt namelijk de gehele organisatie. Het HACCP-team speelt hierin een belangrijke rol. Wil je weten hoe je jouw allergenenmanagementsysteem naar een hoger niveau tilt? Dan is een nul audit allergenenmanagement een goede start.
Met het SimplyOK certificatieschema, ook wel Code of Practice genoemd, kun je aan de hand van een stappenplan het allergenenbeheersysteem van je bedrijf in de praktijk te beoordelen. De Code of Practice van SimplyOK is gebaseerd op vijf basispijlers van allergenenbeheer:
Onze allergenenmanagement experts helpen bij het opzetten van een kwaliteitssysteem dat voldoet aan de eisen en begeleiden je bij het certificatietraject.
Het uitvoeren van validaties voor allergenen is belangrijk om te onderbouwen:
Er zijn vele analysemethoden beschikbaar om allergenen te onderzoeken. We zetten enkele methoden voor je op een rij:
We geven je graag advies over het uitvoeren van de juiste testen en laboratoriumanalyses.
Wil je zelf meer leren over allergenen of de kennis van collega’s bijspijkeren? Dan is het volgen van een allergenen training een goed idee. Kies bijvoorbeeld uit de volgende trainingsopties:
Wij ondersteunen bedrijven in de gehele voedselketen bij allergenenmanagement. Laat ons weten welk allergenen vraagstuk speelt binnen jouw bedrijf. Onze specialisten vanuit verschillende disciplines, zoals het laboratorium, QA adviseurs, etiketspecialisten en trainers, helpen je graag verder. Neem contact met ons op.
Neem contact op met onze Commercieel Manager Zaki Al Salihi.
Lees op deze pagina over nieuws en wijzigingen in wet- en regelgeving, standaarden en keurmerken, etc. Wanneer er een oranje pijltje in het blok staat, kan je doorklikken om meer te lezen of een bi...
Het woord ‘allergie’ betekent letterlijk: veranderde reactie. Het immuunsysteem van iemand die allergisch is, reageert op een andere manier op stoffen van buitenaf dan dat van iemand die niet alle...
Additieven zijn stoffen die bewust aan voedingsmiddelen worden toegevoegd om een bepaald technologisch doel te behalen. Een additief kan bijvoorbeeld worden toegevoegd om een levensmiddel te kleuren o...
Voldoen je etiketten aan de huidige wet- en regelgeving? Hoe stel je een eindproductspecificatie op? Dit zijn herkenbare...
Voldoen jouw etiketten aan de huidige wetgeving? Niet zeker van je zaak of te weinig tijd om alle etiketten te controler...
Voor jou als eigenaar of producent van een private label kan het proces rondom specificatiebeheer en labels soms lastig ...
Wet- en regelgeving omtrent allergenen en het voorkomen van kruisbesmetting is de afgelopen jaren flink aangescherpt (Ve...
Produceer je levensmiddelen voor landen buiten Nederland, dan heb je naast Verordening (EU) nr. 1169/2011 soms te maken ...
Als producent vraag je jezelf wellicht regelmatig af of jouw producten aan de wet voldoen. Klopt de benaming van je prod...
Op de hoogte blijven? Meld je gratis aan voor de nieuwsbrief
Door bundeling van alle expertises helpt Normec Foodcare met allerhande vraagstukken en oplossingen op het gebied van procesbeheersing, kwaliteit en voedselveiligheid, laboratoriumonderzoek, smaaktesten, QA-automatisering, flexibele inzet van kwaliteitsmanagers en keurmeesters, opleidingen en trainingen, risicomanagement en etiketcontrole.
Wil u meer weten? Neem contact met ons op.
Ben jij enthousiast over deze e-learning module? Bekijk dan de andere e-learning modules en trainingen in ons aanbod. Natuurlijk kan je ons ook altijd bellen voor een adviesgesprek, we horen graag van je!