Algemene wetgeving op vleesvervangers

In deel 1 van de artikelenreeks over wetgeving met betrekking tot vlees vervangende producten was te lezen dat er momenteel geen concrete wetgeving is voor deze productgroep, op de wetgeving voor Novel Foods na. In dit tweede deel kijken we of er een algemenere wetgeving is die van toepassing is op vlees vervangende producten. We trekken het iets breder dan alleen vleesvervangers, namelijk plantaardige alternatieven voor dierlijke producten. Denk ook aan zuivelvervangers of plantaardige ‘mayonaise’.

Welke wetgeving is er wel?

Voor alle levensmiddelen die op de markt gebracht worden geldt een algemeen beginsel dat voedselinformatie niet misleidend mag zijn. In artikel 7 van Verordening (EU) Nr. 1169/2011 punt 1 en 2 staat het volgende:

1. Voedselinformatie mag niet misleidend zijn, met name niet:

a. ten aanzien van de kenmerken van het levensmiddel, en vooral niet ten aanzien van de aard, identiteit, eigenschappen, samenstelling, hoeveelheid, houdbaarheid, land van oorsprong of plaats van herkomst en wijze van vervaardiging of productie;

b. door aan het levensmiddel effecten of eigenschappen toe te schrijven die het niet bezit;

c. door te suggereren dat het levensmiddel bijzondere kenmerken vertoont terwijl alle soortgelijke levensmiddelen dezelfde kenmerken bezitten, met name door nadrukkelijk te wijzen op het ontbreken of aanwezig zijn van bepaalde ingrediënten en/of voedingsstoffen;

d. door via de presentatie, beschrijving of afbeelding de aanwezigheid van een bepaald levensmiddel of ingrediënt te suggereren terwijl het in werkelijkheid een levensmiddel betreft waarin een van nature aanwezig bestanddeel of normaliter gebruikt ingrediënt is vervangen door een ander bestanddeel of een ander ingrediënt.

2. Voedselinformatie is nauwkeurig, duidelijk en voor de consument gemakkelijk te begrijpen. 

Productbenamingen: mayonaise en gehakt

Naast deze algemene beginselen is er wetgeving die eisen stelt aan productbenamingen, zoals mayonaise en gehakt.

Mayonaise

In het Warenwetbesluit Gereserveerde aanduidingen staat bij mayonaise: De aanduiding mayonaise mag uitsluitend worden gebezigd voor een eetwaar bestaande uit een emulsie van het type olie in water, die ten minste 70% vet en ten minste 5% eigeel bevat.

Gehakt

Het Warenwetbesluit Vlees, gehakt en vleesproducten vermeldt het volgende over gehakt:De aanduiding gehakt mag uitsluitend worden gebezigd voor gehakt met een vetgehalte van ten hoogste 25%, voor zover die aanduiding vergezeld gaat van:

• de naam van het soort slachtdier; of
• in volgorde van afnemend gewicht, de namen van de soorten slachtdieren; waarvan het vlees afkomstig is.

Misleiding

Hieruit concluderend kunnen benamingen zoals vegan mayonaise en vegetarisch gehakt als misleidend en mogelijk verwarrend gezien worden. Ze voldoen niet aan de eisen die gesteld worden aan de specifieke benamingen in bovenstaande wetgeving. Daarnaast wordt door de benaming mogelijk de indruk gewekt dat er een bepaald ingrediënt aanwezig is, terwijl het in werkelijkheid een levensmiddel betreft waarin een van nature aanwezig bestanddeel of normaliter gebruikt ingrediënt is vervangen door een ander bestanddeel of een ander ingrediënt. (Verordening (EU) Nr. 1169/2011, artikel 7, punt 1, lid d, hierboven al genoemd).

In mayonaise verwacht de gemiddelde consument ei en dit zit niet in een vegan variant. Echter, in het vorige artikel was te lezen dat de NVWA accepteert dat de vegetarische producten van de Vegetarische Slager naar vleesproducten verwijzen. Ze beargumenteren dat het niet alleen gaat om de benaming, maar ook om de rest van de verpakking. De consument moet kunnen begrijpen om wat voor product het gaat.

Beschermde benamingen

In bovenstaande gevallen gaat het om beschermde benamingen. De Landbouwcommissie van het Europese Parlement gaat een stap verder en wil voor plantaardige producten alle verwijzingen naar dierlijke producten verbieden. Inclusief groenteburger en vegetarische worstjes. De vraag is: gaat dit om een typisch dierlijk product of om de vorm van een product? We zullen moeten afwachten wat de definitieve uitspraak zal worden.

In het derde en laatste deel van dit drieluik over de wetgeving rondom vlees-vervangende producten gaan we dieper in op de ‘Novel Food wetgeving’ in relatie tot kweekvlees, insecten en andere alternatieve nieuwe eiwitbronnen.

Hulp nodig?

Heb je vragen over etiketten of heb je hulp nodig bij het samenstellen daarvan? Wij helpen je graag verder. Neem contact met ons op.

Als eerste op de hoogte zijn van de nieuwste kennisartikelen? Volg onze LinkedInpagina.