Het opstellen van een goed microbiologisch monsternameplan voor uw voedingsbedrijf blijkt in de praktijk voor veel mensen een lastige taak. Het is altijd zoeken naar een goede balans tussen wettelijke eisen, klantwensen en interne wensen. Ook de betaalbaarheid van de onderzoeken speelt een belangrijke rol. Hoe stelt u een goed onderbouwd microbiologisch monsternameplan op? Dit stappenplan helpt u alvast op weg.
Start met het maken van een overzicht van alle eindproducten. Dit is de fundering van uw microbiologisch monsternameplan. Hoe weinig een product ook wordt verkocht, het moet wel in het overzicht staan. Zeker voor bedrijven met veel producten die veel op elkaar lijken, loont het om productgroepen te maken. Zet producten in één groep als er sprake is van ongeveer dezelfde samenstelling, eenzelfde productiewijze en het liefst eenzelfde THT. Zo kan u telkens een product uit de groep bemonsteren zonder elke keer alles te moeten testen. Probeer aan het einde van het jaar elk product uit de groep minimaal één keer te hebben getest.
Als alle productgroepen en producten in een lijst staan, controleert u of deze zijn weergegeven in verordening (EG) Nr. 2073/2005 inzake microbiologische criteria voor levensmiddelen. Hierin staat per productsoort welke parameters u moet onderzoeken, op welke manier en wat de uitslagen mogen zijn. In hoofdstuk 1 zijn de voedselveiligheidscriteria weergegeven voor diverse productgroepen. Bij afwijkingen hierop moeten producten uit de markt gehaald worden. In hoofdstuk 2 zijn de proceshygiënecriteria beschreven voor een aantal productgroepen. Afwijkingen hierop kunnen intern worden opgevolgd. Omdat verordening 2073/2005 weinig uitspraken doet over de monsternamefrequentie heeft het FAVV hiervoor richtsnoeren opgenomen in Omzendbrief met betrekking tot bemonsteringsschema’s bij het testen aan de hand van microbiologische criteria.
De andere wettelijke pijler is het K.B. van 26/04/2009 betreffende microbiologische criteria voor voedingsmiddelen . In deze wetgeving staan bijkomende proceshygiënecriteria voor een aantal specifieke groepen van levensmiddelen o.a. pluimveevleesbereidingen en consumptie-ijs. Zeker de laatste jaren, waarin de aandacht gericht wordt op verordening (EG) Nr. 2073/2005 worden de parameters welke in het K.B. staan weleens vergeten. We zien dat het FAVV hier juist nu wel de aandacht voor vraagt.
Na het controleren en aanvullen van de wettelijke kaders in uw microbiologisch monsternameplan is het verstandig om eens goed naar specifieke klanteisen te kijken. Het is goed mogelijk dat afnemers afspraken hebben gemaakt over bepaalde soorten onderzoeken welke ze jaarlijks met een bepaalde frequentie uitgevoerd willen zien. Neem deze eisen ook op in het monsternameschema. Let op dat u de kosten van deze onderzoeken ook deelt met de afdeling commercie. De kosten voor klant specifieke onderzoeken kan u vaak verrekenen met de klant.
Als volgende stap kijkt u naar de eigen controlemomenten binnen uw proces en hoe u deze gaat borgen. Waar u met de 2073/2005 en het K.B. focust op de pathogenen komen bij de eigen procescontroles algemene parameters aan bod. Denk hierbij aan:
Omdat er bijna geen normen vast staan voor deze parameters mag u deze zelf vaststellen. Wilt u in de literatuur nagaan wat verstandige keuzes zijn voor uw product? Dan is het boek Microbiological Guidelines, support for interpretation of microbiological test results of food van de Universiteit van Gent een aanrader.
De volgende stap is het vastleggen van de omgevingsonderzoeken. In verordening 2073/2005 wordt voor omgevingsonderzoeken naar Listeria monocytogenes een minimale frequentie aangegeven van vier keer per jaar en tien monsters per keer. Gezien het grote belang van het beheersbaar houden van deze parameter blijkt in de praktijk vaak dat zowel de frequentie als aantallen veel hoger liggen dan dit verplichte minimum. Deze swabs worden genomen tijdens de productie. Om een goed beeld te krijgen of de reiniging en desinfectie goed wordt uitgevoerd, moet u ook regelmatig metingen doen na deze procedure. Dit kan met contactafdrukken, swabs en via een ATP meting. Zorg dat u altijd dezelfde meting doet, zodat u de resultaten met elkaar kan vergelijken. Zet de monsternamepunten in uw monsternameschema, maar neem ook altijd een paar onverwachte plekken mee om iedereen scherp te houden.
U moet ook onderzoek doen naar de grondstoffen die u inkoopt. Als in de gevareninventarisatie en risicoanalyse voor grondstoffen gevaren zijn benoemd die u niet verder in het proces elimineert, moet u deze middels onderzoek borgen. Denk er ook aan dat u de grondstoffen van leveranciers toetst en de veiligheid van grondstoffen niet alleen middels leverancierscertificaten borgt.
De laatste stap is het samenstellen van uw microbiologisch monsternameplan. Zet alle gegevens die u tijdens de voorgaande stappen hebt verzameld overzichtelijk in een schema. Denk hierbij aan de te onderzoeken monsters, analyses die uitgevoerd moeten worden, de normen die u hanteert en welke acties u moet ondernemen bij afwijking. Teken in het monsternameplan af welke onderzoeken zijn uitgevoerd.
U wilt natuurlijk altijd veilige producten afleveren aan je klanten en tegelijkertijd geen onnodige kosten maken voor tal van onderzoeken. Besteed daarom voldoende aandacht aan het uitdenken en opzetten van het microbiologisch onderzoeksplan. Twijfelt u over bepaalde onderzoeken of kunt u wel wat hulp gebruiken bij het maken van het plan? Onze specialisten houden zich dagelijks bezig met deze vraagstukken en helpen u dus graag verder. Neem contact met ons op.
Neem contact op met onze Commercieel Manager Zaki Al Salihi.
Het kopen van een voedingsmiddel in de supermarkt lijkt zo vanzelfsprekend. Maar voordat het eten op uw bord ligt, heeft de aardappel, sperzieboon of gehaktbal een hele reis achter de rug. En die reis...
Residuen van bestrijdingsmiddelen kunnen achterblijven op levensmiddelen zoals groenten en fruit. Om te weten of er niet teveel residuen op de producten zitten, moet u residuen analyse laten uitvoeren...
Een goede reiniging en desinfectie is essentieel voor het leveren van goede en veilige food producten. U wil natuurlijk dat de productielijn voor de productie van voedingsmiddelen vrij is van microbio...
Regelmatig krijgen wij vragen over het microbiologische analyse plan. Bijvoorbeeld over de (wettelijke) normen microbiol...
Om voedselveiligheid en kwaliteit te garanderen, moet u als bedrijf regelmatig microbiologische analyses uitvoeren op de...
Wilt u als fabrikant feed (bijvoorbeeld petfood) verkopen? Dan moet u voldoen aan bepaalde kwaliteitseisen. Ook als u we...
In ons laboratorium voeren we bacteriologische en chemische analyses uit. De uitslag verwerken we in een rapport dat we ...
Wilt u de voedingswaarde van uw producten weten of wilt u onderzoek doen naar ongewenste verontreinigingen in uw product...
Voor alle bedrijfsrisico’s geldt dat deze zo klein mogelijk moeten zijn. Ook als het gaat over Listeria monocytogenes ...
Neem contact op met onze Commercieel Manager Zaki Al Salihi
Op de hoogte blijven? Meld u gratis aan voor de nieuwsbrief
Door bundeling van alle expertises helpt Normec Foodcare met allerhande vraagstukken en oplossingen op het gebied van procesbeheersing, kwaliteit en voedselveiligheid, laboratoriumonderzoek, smaaktesten, QA-automatisering, flexibele inzet van kwaliteitsmanagers en keurmeesters, opleidingen en trainingen, risicomanagement en etiketcontrole.
Wil u meer weten? Neem contact met ons op.
Vanaf 1 april 2022 maakt Micro-Smedt deel uit van Normec Foodcare.
Met Micro-Smedt als deel van de Normec Foodcare-familie, versterken we onze dienstverlening en halen we heel wat extra kennis in huis. Alle diensten van Micro-Smedt zijn vanaf nu op de website van Normec Foodcare te vinden.
Ben jij enthousiast over deze e-learning module? Bekijk dan de andere e-learning modules en trainingen in ons aanbod. Natuurlijk kan je ons ook altijd bellen voor een adviesgesprek, we horen graag van je!
